Ga naar de inhoud

2 na Chr.

Laat ik eens iets schrijven over een onderwerp waar ik amper iets van weet, de omstreden, lang verborgen gehouden lening van 17 miljoen van de noodlijdende gemeente Haarlem aan de noodlijdende projectontwikkelaar Fortress voor de realisatie van ‘stadskantoor’ Zijlpoort.

Een net gepubliceerd onderzoek van de rekenkamercommissie laakt de gang van zaken in 2008, die slechts aan het licht kwam nadat een betrokken ambtenaar de (nood)klok luidde. ‘Misleiding en chantage’ noemt Merijn Snoek (CDA) de handelwijze van de toenmalige wethouder. Kras geformuleerd, maar Snoek was destijds ook nog maar kort Haarlemmer. Dat praat toch makkelijker.

Chris van Velzen, de ‘misleider’ en ‘chantagepleger’, overleed in 2010. Zoals Jeroen Fritz het donderdag uitdrukte bij de commissievergadering: “De belangrijkste acteur in dit drama is niet meer te interviewen.” En in haar achtergrondartikel in het HD (16-6) noemt Annalaura Molducci de discussie daarom ‘zeer beladen’.

Over de doden nil nisi bonum, dat is een lofwaardig uitgangspunt. Maar het verscheiden van de hoofdrolspeler hoeft zijn medespelers nog niet te weerhouden van wat meer openhartigheid over hun eigen falen – hun rol als gechanteerden en om de tuin geleiden. Want waren ze daarvoor niet ooit aangesteld – om pal te staan voor onze belangen (hoezo chantabel?) en om zich niet collectief in de luren te laten leggen?

Zelfs als postuum zou blijken dat deze VVD-wethouder de baarlijke duivel was, dan nog moet je je afvragen hoe hij op deze dubieuze manier zijn zin kon doordrijven.

Ik kende Chris van Velzen niet goed, maar zou hem op grond van zijn politiek dossier en een handjevol persoonlijke ontmoetingen karakteriseren als ‘nuchter, charmant, geestig, intelligent, uitgekookt, pragmatisch, opportunistisch, eigengereid, ijdel en bereid om ongebaande paden te bewandelen teneinde zijn doel te bereiken. Een goede bondgenoot mits je hem te vriend hield en als je hem dwarsboomde had je een kwaaie aan hem. Een zeer sterke persoonlijkheid, die in het bedeesde Haarlem zijn evenknie niet vond en die daar als het hem uitkwam zonder scrupules gebruik van maakte.

Voor de raad is het in het jaar 2 na Chris het eenvoudigst zich te verschuilen achter piëteit jegens de overledene en te kissebissen over de scheidslijn tussen ‘chantage’ en ‘nog net toegestane beïnvloeding’. Alles liever dan het afleggen van die zo pijnlijke bekentenis: Van Velzen pakte ons in zoals hij wilde. Het was niet anders. We waren gewoon niet tegen hem opgewassen.

Zoals gezegd, het is maar een privé-theorie van de eenpersoons RaDa-reda, puur op intuïtie gebaseerd. Het zou mooi zijn als die in het daartoe bestemde vakje hieronder genadeloos werd ontkracht door alle nog levende betrokkenen.

6 reacties op “2 na Chr.”

  1. Goed stuk. Zelf spreek ik niet op eprsoonlijke titel, maar namens de fractie van het CDA Haarlem. Dus hoe lang ik in Haarlem woon is dan niet zo relevant. Wel ben ik het helemlaal eens dat het de raad zelf is die het bewuste stuk niet heeft geagendeerd. Zoals ik ook op mijn blog schrijf en in de commissie al aangaf, moeten we als raad op dit punt dus juist zeer kritisch naar onszelf kijken. Precies zoals jij betoogt.

  2. Ronald Hiltemann (fractievoorzitter SP Haarlem)

    Beste RaDa,
    Uit je stuk maak ik op dat je de discussie in de gemeenteraad hebt gevolgd. Dan heb je natuurlijk ook gehoord dat de SP-fractie in haar betoog is begonnen met ruiterlijk toegeven dat de SP-fractie, die in de vorige raadsperiode in de coalitie zat, veel te weinig kritisch is geweest op dit dossier. In de door de Rekenkamercommissie onderzochte periode heeft de raad zich te veel naar het college gericht. In de periode daarna heeft het college grote steken laten vallen en de fouten van het voorgaande college niet hersteld.

  3. Marius (RaDa-reda)

    @Fedde: soms wou ik dat er uitsluitend eenmansfracties in de raad zaten, of (@Merijn Snoek) desnoods driemansfracties. Dat komt de alertheid en oprechtheid ten goede! Interessant dat ook het aandeel van Muggenmeester Schneiders wordt aangestipt – anders dan de huidige wethouders Heiliegers en Cassee was hij er vanaf het begin bij. Heeft hij zich ook laten inpalmen?

  4. Omdat de PvdA tot op heden niet thuis geeft doe ik een poging, geheel op eigen titel, de zaak van hun kant te belichten. Het idee van een stadskantoor komt niet uit de politiek maar het ambtelijk apparaat. Zelf heb ik het niet, maar elke Belg wel, ‘een baksteen in de maag ‘. En die baksteen, die moet eruit, zo ook bij het ambtelijk apparaat.
    Je zult er maar zitten, 30 jaar lang en niet meer dan hier en daar een verzakte riolering en kademuur herschapen. Tegelijkertijd loopt wethouder na wethouder weg met een stadsschouwburg, brug of klimaatneutraal schoolgebouw. En daarmee had het ambtelijk apparaat een cadeautje van de politiek tegoed, en zo geschiedde.

    Het eisenpakket was simpel. Goed met de auto te bereiken, (een groot deel van het ambtenarenkorps woont buiten Haarlem) en voorzien van een ruimhartige scheiding tussen publiek en ambtenaar. Die eerste had door een grote glazen wand slechts zicht op een riante kantine – ontspanruimte, daar waar zij zelf via interactieve terminals hun eigen problemen mochten oplossen.
    Omdat het argument van de autovriendelijke locatiekeuze wat politiek gevoelig lag, bracht links Haarlem het integratie-element naar voren. Door de belangrijkste ambtelijke diensten naar Schalwijk te verhuizen verbond de stad zich voor eeuwig met dit ietwat verguisde stadsdeel.

    Voor ruim 2,5 miljoen ontwierp architectenbureau Doll een glazen ambtenarenpaleis van 84 miljoen, iedereen blij. Het gebouw zou door het bijeenbrengen van allerlei ambtelijke diensten een synergievoordeel behalen van 1,5 miljoen per jaar. Dan ben je na 60 jaar toch mooi uit de kosten. Daarmee was de financiële dekking ook geregeld, we spreken 2005 het geld klotste weer voorzichtig tegen de plinten.

    Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 ging het fout. De VVD bedacht dat het een goed idee was om, het in die partij altijd aanwezige sentiment, van een verspillende overheid van de plank te halen. Samen met de SP, die beloofde dit keer op de kleintjes te letten, was er in de nieuwe coalitie een meerderheid tegen het 023 plan. Chris bedacht een meesterzet, het kan beter en goedkoper iedereen blij. Chris wist zelf verdraaid goed dat je bij de uitvoering zo’n meesterzet geen pottenkijkers kunt gebruiken. Zelf had hij immers voorzien dat het 023 plan financieel gierend uit de klauwen zou lopen.

    In het verslag van de commissie concernmiddelen & control van 8 juli 2005 liet Chris dan ook het volgende optekenen.

    ” Dhr. Van Velzen vindt dat er een nieuw Stadskantoor gebouwd moet worden voor 1100 werkplekken, met de mogelijkheid van bijbouwen. Tevens wil dhr. Van Velzen dat de raad het benodigde budget voor het bouwen van het Stadskantoor bewaakt. Geldverstrekking zal dan middels kredieten tussentijds opgevraagd worden bij de raad. Dhr. Van Velzen gaat op dit moment niet akkoord en geeft aan dat de VVD voornemens is een amendement in te dienen tijdens de raadsvergadering van 20 juli a.s. inzake het bouwen voor meer werkplekken dan noodzakelijk.”

    Kortom zoals de waard is vertrouwt hij zijn gasten. Chris zou als raadslid nooit en te nimmer akkoord zijn gegaan met de financiële constructie die hij voor het postkantoor opzette. Dat de raad het allemaal slikte komt omdat de politiek nooit echt warm was gelopen voor de locatie in Schalkwijk en nu, met het financiële voordeel als argument, een stadskantoor in het door ieder gewenste centrum kreeg.
    Daarvoor wilde men Chris maar al te graag geloven.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *