Een robotje dat proefwerken nakijkt, dat zou me momenteel goed van dienst kunnen zijn. Of een roblogger, die het regionale nieuws doorneemt en er een RaDa-stukje van fabriceert (instellen op ‘lyrisch’ of ‘satirisch’).
Nou ja, het is even niet anders. De productie is de laatste weken ondermaats en er blijven onderwerpen op de plank liggen – tot die plank vol is en ik alles wegmieter.
Ik maak een uitzondering voor The Circle van David Eggers, een roman die is gesitueerd in de zeer nabije toekomst. The Circle is een monsterverbond van Google, Twitter en Facebook en het bankwezen. Hoofdpersoon Mae (een 24-jarig meisje) treedt in dienst bij het mondiale bedrijf, dat wordt geleid door The Three Wise Men, en wordt spoedig geabsorbeerd door haar werk. Op het punt waar ik nu ben (pag. 340 van 490), heeft zij erin toegestemd volledig ‘transparant’ te worden: alles wat zij doet wordt direct uitgezonden en becommentarieerd door haar tienduizenden volgers.
Literair valt er vast wel het een en ander af te dingen op het boek, maar waarom zou ik? Ik geef het (al zit ik niet op Facebook) een vette ‘like‘ en bovendien dwingt het me tot nadenken over de manier waarop wij ons laten manipuleren door de sociale media. Wanneer Mae er even uitbreekt en men ontdekt dat ze in haar kajak de baai is opgepeddeld zonder daarvan melding te maken of foto’s te delen, krijgt ze op haar donder en wordt haar egoïsme verweten. Vogelaars en biologen hebben er recht op te weten dat ze daar een pelikaan heeft gezien. Delen is een morele plicht: “It’s just maddening, thinking how much knowledge is lost every day through this kind of shortsightedness.”
Na een soort publieke biecht vanwege een ander ‘vergrijp’ legt Mae een publieke biecht af, waarbij op een scherm haar nieuw verworven inzichten verschijnen:
SECRETS ARE LIES
SHARING IS CARING
PRIVACY IS THEFT
Orwell is hier niet ver weg, dat zal duidelijk zijn. Binnen het bedrijf worden alle werknemers continu beoordeeld, op arbeidsprestaties, sociale integratie en commerciële invloed op hun volgers. Is het nog wel satire, vraag je je af. En zojuist, voor ik dit stukje schreef, zag ik dat ik twee van mijn 415 Twitter-volgers had verloren. Héél even fronste ik, onwillekeurig. Waar had ik dat aan verdiend? Misschien zijn we al veel digi-gekker dan we willen toegeven.
Zal dit stukje sharen! Op FB. Because of the book, en wanneer het in mijn eigen taal vertaalt is zal ik zeker lezen. Want de sociale media is eng. Twitteren doe ik niet. Vanwege het Raarlems Dagklad had ik mij eens aangemeld…maar verloor alle controle, had ik het gevoel. Er kwam van alles binnen en was mijn passwoord kwijt en werd nerveuzer en nerveuzer. Dat vond ik nou eng; Twitter. Ergens moet ik nog in hun systeem zitten. Eng allemaal!
Ook wel een knipoog naar de Truman Show. Ik stond laatst bij de visboer naar de kabeljauwfilet te kijken (mooi) en bedacht toen dat alle levens van alle mensen met een Googlebril volledig gedocumenteerd kunnen worden. Van alle mensen, alle menu’s, een volledige levensencyclopedie, alle ontmoetingen met tijdstip in een digitale map. Dat heeft ook wel iets hegeliaans en weltgeisterigs
@Cees: Ha, in goeden doen? Ik kon je op Twitter zo gauw niet vinden, laat dat een geruststelling zijn!
@schulp: Jij hebt een visboer… (In H’lem moet je ze met een kaarsje zoeken)