In een week dat het nieuws werd beheerst door grensbewaking en illegale grensoverschrijdingen, kreeg ik er zelf mee te maken als begeleider van 45 vriendelijke, welopgevoede leerlingen op schoolreis naar Londen.
We reisden met Eurostar. De grenspolitie op Brussel-Zuid viste een van onze kinderen uit de rij, terwijl de rest tam doorsjokte naar de detectiepoortjes. Die knul woont al jaren in Nederland maar heeft de Duitse identiteit. In plaats van zijn paspoort (dat hij wél had, thuis) had hij zijn verblijfspas meegenomen, waarmee hij wel vaker reisde in Europa. Niet zo snugger. En regels zijn regels. En… en… en… We werden naar een soort limbo gedirigeerd tussen twee controlegebieden in. Daar belden we met de Duitse ambassade, met zijn ouders, we argumenteerden met de Belgen, smeekten, pleitten, maar het slot van het verhaal was dat onze bijziende, ietwat wereldvreemde slungel alleen achterbleef. In het belang van de internationale veiligheid. Einde excursie en in zijn eentje terug naar Amsterdam.
Onze trein reed vervolgens zonder mankeren door naar Londen. De volgende dag zag ik in The Evening Standard dat er ‘s avonds een trein dertien uur stil had gestaan doordat er zich asielzoekers in de Tunnel bevonden.
Op de terugweg in St. Pancras International overlegde ik mijn paspoort aan de UK Border Control om het tien meter verderop weer uit mijn binnenzak te moeten halen bij een ander hokje, met andere uniformen. Juist… Franse douane! Aan de verkeerde kant van het Kanaal.
Bij Calais minderde de trein vaart – er zouden zich mensen bij het spoor ophouden. Langzaam reden we door dat spookgebied, met afzettingen en waarschuwingsborden. Op een viaduct staken menselijke silhouetten af tegen de wolkenlucht. Die moesten de trein in de andere richting hebben. Bewakers in fluorescerende hesjes kamden het struikgewas uit. We waren (na drie dagen in een vrolijke bubbel) terug in de echte wereld.
Die bubbel is natuurlijk net zo goed de echte wereld, maar jullie snappen wat ik bedoel. Thuis lag er een boek voor me klaar. Ik had het vlak voor mijn vertrek besteld, maar ik zal het après Calais met des te meer belangstelling lezen: Prikkeldraad van Dick Wittenberg. Over de uitvinding van het product in 1873 (in DeKalb, 100 km van Chicago) en de verschillende toepassingen door de geschiedenis heen. Over mijn en dijn / zij en wij. Wie weet kom ik er nog op terug.