Andere landen

EU-commissarissen, zou het voor een beter onderling Europees begrip geen goed idee zijn alle continentale vluchten te verbieden en vervangen door treinreizen?

Vorige week reisde ik via Berlijn naar het schitterende Poznan, waar we twee dagen doorbrachten.

.

.

Daarna reisden we nog eens een hele dag door Polen, eerst naar Krakau en verder met een boemeltje naar Zakopane, aan de zuidgrens. Het landschap was tamelijk eentonig, en ze hadden er erg veel van. Polen is uitgestrekt – in theorie wist ik het al, maar het ondervinden is iets anders. Onderweg las ik in Norman Davies’ Heart of Europe over het lijden van het Poolse volk in de oorlog: zes miljoen doden (op 35 miljoen inwoners, het hoogste percentage van alle strijdende naties), een opoffering waar na de Duitse capitulatie geen beloning tegenover stond; geen ‘bevrijding’ of democratie, wel nieuwe vernederingen onder de Sovjet-knoet; niet de kans te rouwen om je eigen verzetshelden en ze gepaste eer te betonen.

,

.

Het was niet zo dat ik er vooraf geen enkel benul van had. Het was meer dat ik, terwijl dat lege, drassige landschap zich ontrolde, steeds dieper ingewreven kreeg hoe onbevattelijk die trauma’s zijn. Van mijn eigen onwetendheid kreeg ik pas een paar dagen later echt last, in Liptovský Mikuláš.

Dat eerder genoemde Zakopane, een wintersportoord waar mijn moeder folkloristische dans hoopte te zien, ligt in het Tatragebergte. We boekten impulsief een bustocht door het gebied, die grotendeels door Slowakije voerde. Met een bezoek aan kasteel Oravsky hrad, grotten en andere toeristica.

.

.

[Kan iedereen ondertussen even bedenken wat hij allemaal van Slowakije weet – hoofdstad zal nog wel gaan, buurlanden (5), inwonertal, religie, deelname Songfestival, componisten & schrijvers, culinaire specialiteiten, andere rivieren dan de Donau, topsporters, munteenheid, regeringsleider, voornaamste exportproduct?]

Onze Poolse gids besproeide de Poolse passagiers onophoudelijk met voor mij onverstaanbare informatie – die lui weten nu alles van de Slovaken terwijl ik me nog steeds een complete Karpatenkop voel. Het was een gekke gewaarwording om door een land vervoerd te worden waarvan je niets weet. Dat er schilderachtig bij ligt, waar de mensen (zonder dat jij er ooit bij hebt stilgestaan) bouwen, sjouwen, werken, tuinieren, trouwen, vissen, feesten en er al eeuwenlang het beste van maken. En waar Liptovský Mikuláš ligt.

Een vriendelijk stadje waar we werden gelucht en een uur hadden om iets te eten. Na een rondje om de kerk vonden we Restart Burger, mijn eerste Slowaakse horecatent.

.

.

Hij was literair opgetuigd, met antieke schrijfmachines, volle boekenkasten en aan de muur foto’s en manuscripten. Verzorgde, hippige Liptovský Mikulášiërs hadden het er goed en dronken bier uit serieuze pullen. De serveerster sprak Engels en mijn Cayane burger overtrof qua peperigheid en smaak alles wat ik (in Slowakije of elders) aan burgers heb verorberd. Terwijl mijn moeder braaf van haar broodje peuzelde, werd ik doorstroomd door een loom, maar intens behagen. Ach wat, het was geluk! Dat kan je kennelijk zomaar  overkomen in een land waar je niets van weet en niemand kent. Ik overwoog naturalisatie aan te vragen. Een nieuw leven als Slowaak – een beetje rondkeutelen daar, de taal leren en ‘s middags bij Restart (what’s in a name?) van het bier leuten en tevreden uit het raam staren? In Liptovský Mikuláš…

PS Angst voor Nederlanders hebben ze er niet, zag ik later. Ze doen aan jumelage met Dinkelland.

Paars PS In de zijbalk kun je je abonneren op het RaDa – je krijgt dan een emailbericht zodra er een nieuw stukje is verschenen.