Zaterdag deden de huisdichteres en ik mee aan de literaire wandeling ‘Vier keer linksaf’. Boekhandel De Vries had criticus Wim Vogel verzocht het honderdjarig jubileum op te luisteren en dat was hem zeer wel toevertrouwd.
Het parcours Jacobijnestraat – Grote Markt – Zijlstraat – honderd meter Gedempte Gracht legden wij af in precies een uur. Voor mij geen persoonlijk record, maar daar stond tegenover dat Vogel ons vergastte op een stroom anekdotes, citaten en wetenswaardigheden – gebracht met een zwier die zowel zijn vertrouwdheid met de materie verried als een onderwijscarrixc3xa8re in de tijd dat ‘frontaal’ lesgeven nog niet werd gezien als pedagogische doodzonde.
Helaas, Conrad Busken Huet (1826-1866) kwam er ietwat bekaaid van af. Die woonde ooit boven wat nu café Het Melkwoud is. Toen Vogel zijn arm hief om uiteen te zetten dat de geleerde dominee dáár had gewoond (wij krikten de nekken braaf achterover), werd de aandacht afgeleid door een wel zeer eigentijdse poetsmeid, die zich speciaal toelegde op de moeilijkst bereikbare hoekjes van de ruit. Het zag eruit alsof ze het liefst vijf navels had gehad in plaats van het ene exemplaar dat ze nu gul aan ons letterminnende clubje exposeerde.
Zo’n stad is druk op zaterdagmiddag. Op de Oude Gracht werd Speenhoffs loflied op het postkantoor (Haarlem, stad van Laurens Coster / Kenau Simons Hasselaar, / Als die twee hier nu eens toefden / Riepen ze: ‘t Is wonderbaar) wreed geaborteerd door de passage van Ko, in zijn eigen kledinglijn.
Voor niet-Haarlemmers: vergeleken met Ko is King Lear een vrolijke Frans. Zijn monologen zijn berucht. Bij de portretgalerij waaraan ik bovenstaande foto van Fjodor Buis ontleen, vinden jullie een staaltje van ‘s mans tirades. (Ze houden geen rekening met onbezoldigden, de Sociale Dienst, vuile vieze ratten. Maar ik vind het in Haarlem nog wel leuk, hoor. Evenzogoed zijn het toch godverdommese klootzakken, vind je niet, dat ze me willen testen?) Dat dateert uit 1995 en de jaren hebben hem niet milder gestemd.
Wie wil weten hoe dat loflied verdergaat, raad ik aan uit te kijken naar de derde druk van Wim Vogels ‘Literaire wandelgids van Haarlem’, die als alles meezit in 2006 verschijnt.
Dit wilde ik nou altijd al weten. Bedankt voor de informatie. Nu weet ik wat meer van die lawaaierige rokkenmans, die me minstens twee keer per week de dampen aanjaagt met z’n plotse tirades. Weet je toevallig ook wie die andere rustige, burgerlijke rokkenmans uit het Proveniershof is? Je weet wel, die somber kijkende tachtiger, getooid in bloemetjesjurk, die dagelijks leunend op z’n stok voor de poort van het hof op wacht staat. Is dat soms de partner van Ko?
Nee, helaas. Iemand anders misschien?