Ga naar de inhoud

Pleasen

Verstokte Raarlemmers, vandaag even niks over Haarlem. Vat het niet persoonlijk op! Het gaat wel weer over, maar ik ben niet zo in de mood om jullie te pleasen.

(Dat hoor ik de laatste dagen om de haverklap. Pleasen. ‘Wat kan een man nog meer doen om een vrouw te pleasen? Tot nu toe waren al mijn vorige lovers egoïstisch in bed…’

Zo gebruikt betekent het woord niet veel meer dan opgeilen (pleasen en teasen). Vrij eenduidig is het ook in een zin als ‘ik ben culinair makkelijk te pleasen‘ (tevreden te stellen). Op het Forum van de Gereformeerde Kerken schrijft een maatschappijcriticus: De enige goede staatsvorm is een theocratie omdat het alleen in die vorm draait om God en wat Hij graag wil en hoe mensen Hem kunnen ‘pleasen’.

Een element van zelfverloochening kruipt er in bij webdesigners die noodgedwongen Google pleasen in hun zucht naar meer bezoekers, of bij die pathologische ‘pleasers’ die hun dweepzucht en perfectionisme moeten bekopen met knetterende migraineaanvallen.

‘Pleasen’ komt dicht bij hypocrisie in deze annonce: Zapschrijven. Geef vol gas op je toetsenbord. Dringende behoefte aan meer journalistieke attitude om de jonge, zappende generatie te kunnen pleasen? Volg de cursus Zapschrijven. Target: onder druk creatief worden én blijven.)

Waar hadden we het over? Even geen Haarlem dus. Het was vandaag een heerlijke dag. Begonnen in de Briefwisseling tussen Gerard Reve en Geert van Oorschot en verder was er niet zo veel. O ja, toch …

Ze zijn in de tuin hier beneden een schuurtje aan het bouwen. Het dak is net bekleed met bitumen (nog zonder grind), waarop de regenbuien van vannacht een diepe plas hadden achtergelaten. Vanmiddag streek een zwerm musjes neer in het zonverwarmde water – het kwam net tot hun kontjes – en die (zijn Spatz en Spass etymologisch verwant in het Duits?) begonnen me daar een partijtje te spetteren, buitelen, stoeien, badderen, keten, teasen, kwetteren, geinen… Het feest ging tien minuten zo door: vijftien uitgelaten bruine oliebolletjes, kopjeduikelend in het frituurvet – tot ze zich ineens een belangrijke afspraak herinnerden en allemaal tegelijk vertokken.

U zegt? Mijn attitude staat u niet aan?

Please yourself! (en zap off)

 

7 reacties op “Pleasen”

  1. Harrie van der Meulen

    btw. Spass/Spatz. Voorlopig slechts dit gevonden: een ander woord voor mus (naast Spatz dus) in het Duits is Sperling en Spatz is een troetelwoord voor het middelhoogduitse Spare. Dus een verband tussen Spass en Spatze is nog steeds mogelijk, maar omdat ik geen Duits etymologisch woordenboek in huis heb (Schade, Schande, Scheisse) moet ik voor dit moment verzaken. Uit het plezier dat uit jouw stukje spreekt, blijkt toch wel weer dat Nederlanders en Duitsers een beetje van elkaar verschillen want een Duits spreekwoord luidt: Ein Spatz in der Hand ist besser als zehn auf dem Dach.

  2. zaten die spatzen niet met ahnen bxc3xa4ren en bauern in een rijtje. en nu dus ook al op het dak. waar moet dat heen (2 X)

  3. Harrie van der Meulen

    Op zolder een Duits woordenboek (Wahrig) gevonden met beknopte etymologische notities. Spass komt van het Italiaanse spasso (=Vergnxc3xbcgen).’ Bij Spatz staat vermeld: (mittelhochdeutsch) spaz, spaze Kosename fxc3xbcr mhd. spare < ahd. sparo “Sperling”(Suffix-z wirkt verkleinernd wie bei Heinz zu Heinrich). Voorlopige conclusie derhalve: Een etymologische verwantschap tussen Spatz en Spass lijkt niet erg waarschijnlijk.

  4. Het was ook te mooi om waar te zijn! ( Of geven we te snel op? Er is een man die gelooft dat alle talen te herleiden zijn tot één dialect van het Limburgs. Misschien moeten we die er nog eens aan zetten.)

  5. Harrie van der Meulen

    Ja, Willem Hietbrink, de Duizenddichter! Daar ben ik bekant een fan van. Ik geef het nog niet op, hoor. In een serieus etymologisch wobo staan data van de eerste vindplaatsen en als spass ouder is dan spatz (hetgeen helaas niet zo waarschijnlijk is) dan is er nog een kansje van een poëtisch, associatief verband. Maar inderdaad, misschien is dat meer iets voor Willem H.

  6. Berend Willem hietbrink

    Is pauzen dan ben je voor even vrij en blij…. Is paus… Is pauze pauz pais paus us pas= spas… Verkort tot
    Spas lang leven de lol.
    Vriendelijk gegroet de duizend dichter…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *