Ga naar de inhoud

Memento Mori

Gastbijdrage door Harrie van der Meulen

Vanaf mijn vroegste jeugd in de jaren vijftig beschik ik over een overontwikkeld memento mori-bewustzijn. Anders dan mijn onbezorgde speelkameraadjes had ik vrijwel permanent het gevoel dat de ogenschijnlijk veilige wereld waarin ik opgroeide elk moment zou kunnen instorten door een klein- of grootschalige ramp. Mijn moeder werd wel eens gek van haar vierjarige zoon, die haar immer en (letterlijk) vasthoudend tot grote voorzichtigheid maande als ze de deur uitging.

Alle ongelukken waarvan ik hoorde of die ik in de krant las, onthield ik en ze bevestigden mijn triviale gelijk dat een ongeluk in een klein hoekje zat. Zoals bij het achtjarige jongetje dat met een hondenriem in glijlus om z’n nek de trap af snelde, struikelde en de wurgdood vond. Of het twaalfjarige meisje van twee straten verderop dat fietsend een kruispunt overstak, door een vriendinnetje erop geattendeerd werd dat haar Bic uit haar schooltas gevallen was, afstapte en enkele seconden later verpletterd werd door een vrachtwagen. Onnodig te zeggen dat ik ook wel eens wakker lag van de toen nog prille atoombom.

Dit klinkt allemaal heftig neurotisch, maar ik kan er prima mee leven en ik val er mijn naaste omgeving niet of nauwelijks mee lastig. Mijn dochter van elf was de enige van haar klas die na een uitvoering in de Philharmonie in haar eentje na elven door donker Haarlem naar huis mocht fietsen, ik bedoel maar.

Voor die enkele keer dat het me toch even te veel dreigt te worden heb ik sinds enige tijd een – zij het kortwerkende – remedie: Ik ga naar de Risicokaart van de Provincie Noord-Holland, klik op Haarlem en zoom in op mijn buurt. Een vredige rust daalt vervolgens over mij neer want in de wijde omtrek rond ons huis valt geen risico te bekennen. Geen dreiging van explosies, instortingen, kernrampen, overstromingen of wat dan ook. Je ziet in feite een gewoon stratenplan van de stad, met, oké, een paar rood gemarkeerde lokaties met LPG-tanks.

Maar daar kom ik niet zo vaak en bovendien meldt de kaart dat de lethaliteit, mocht er iets gebeuren, niet meer dan een procent bedraagt. Voor even waan ik me in een soort Arcadië en dat verlicht mijn tobberige gemoed. Zelfs als de LPG-opslagtank bij Auto Brinkmann aan de Leidsevaart ontploft, zullen er in mijn straat hoogstens een paar ruiten sneuvelen.

Maar na enkele minuten steekt mijn ware aard weer op. Ik vraag me ineens af: HOE KOMT DAT AUTOGAS DAAR EIGENLIJK? En ik zie voor me hoe zo’n tankwagen over de Kinderhuissingel rijdt en denk: Stel dat de chauffeur bij het stoplicht hoek Zijlweg at gunpoint tot stoppen wordt gedwongen door een zelfmoordterrorist, die vervolgens achter het stuur kruipt, naar de  spoorwegovergang bij de Kleverlaan rijdt en zich in een daar passerende ammoniaktrein  boort.

9 gedachten over “Memento Mori”

  1. Heel herkenbaar. Ik zet dan mijn geliefd medium, de televisie aan(wat een heerlijke uitvinding; je overziet de ganse wereld zonder ook maar een strippenkaart te hoeven aanschaffen), bekijk het journaal en netwerk, dan ben ik weer helemaal gerust gesteld: in Haarlem (ik kom er zelden buiten) gebeurd helemaal niets! (toegegeven; mijn kinderen zijn al wat groter)

  2. Ach, een hele grote boem en je weet niets meer, als je er tenminste vlakbij woont.

  3. Gelukkig dat ook de aardbevingskans niet is vergeten! ‘Effectafstand 1% letaliteit’ vind ik wel een mooie kreet om te onthouden.

  4. of dat schoolkind, dat juist van een schoolfeest om 0.00 uur de kruising oprtijdt, het moment waarop de stoplichten van hun rood-oranje -groen- regime overschakelen op oranje kinipper….

  5. Goed initiatief van de overheid dacht ik, totdat ik ontdekte dat het Kinderdagverblijf van mijn dochter met naam, straat en aantal personen (zijnde babies en peuters) genoemd wordt als Kwetsbaar Object. Moet de hele wereld dat weten?

  6. @Dirk Jan: Dat van die LPG-wagen ligt zo voor de hand dat het waarschijnlijk al door miljoenen bedacht is. Andere scenario’s heb ik wijselijk niet opgeschreven, omdat niet uit te sluiten valt dat na publicatie mijn brein onder de wapenwet zou komen te vallen. 🙂

    Nog even dit citaat uit een factsheet (van de SP) over ammoniaktreinen: “Ter illustratie van de giftigheid van ammoniak een bizar ongeval. Op 19 november overleed een 32-jarige inwoner van Tegelen, vermoedelijk door ammoniakvergiftiging. Die ammoniak kwam vrij uit de opeengehoopte ontlasting van een aantal verwaarloosde papegaaien en fretten. De geur was zo sterk, dat hulpverleners alleen met gasmaskers de woning konden betreden.”
    Een ongeluk zit in een klein hoekje, ik zei het al eerder…

  7. In aansluitigng op de opmerking van Harrie over zijn brein:

    Als je het op hoofdlijnen beschouwt is er maar één massavernietigingswapen en dat het menselijk brein…..

    Je zou kunnen zeggen dat enige manier om te voorkomen dat we dat gebruiken is dat we het wél gebruiken(?) Ik geloof dat mijn wapen even vastloopt 😉

  8. Excuus: gelet op de taalfouten was de vastloper al eerder ontstaan. Hierboven moet natuurlijk staan:

    In aansluiting op de opmerking van Harrie over zijn brein:

    Als je het op hoofdlijnen beschouwd is er maar één massavernietigingswapen en dat is het menselijk brein…..

    Je zou kunnen zeggen dat de enige manier om te voorkomen dat we dat gebruiken is dat we het wél gebruiken(?) Ik geloof dat mijn wapen even vastloopt 😉

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *