Bies van Ede (1957*) is 25 jaar kinderboekenschrijver. Het HD zet hem in het zonnetje (en terecht!) en plaatst een speciaal voor de krant geschreven verhaal. Over het jongetje Casper, dat tante Agaath vergiftigt (en terecht!) door haar een soepje voor te schotelen met een kruidenbouquet dat hem wordt aangeraden in kookboekhandel Breeuwsma & Luckerhof. ***
‘Sterrekruid, alruinwortel en edelspoor’ heet het verhaal.
Ik heb het even voor jullie nagetrokken (de kruiden, niet het soepje): alruinwortel moet je inderdaad met mate gebruiken; de plant bevat giftige alkaloïden (scopolamine, atropine, apotropine, hyoscyamine, hyoscine, cuskhydrine, solandrine, mandragorine en andere hallucinogene tropan-alkaloïden) en beïnvloedt veel méér dan alleen de rijvaardigheid. Een van de nare bijwerkingen is inderdaad, zoals Casper al hoopte, overlijden.
‘Sterrevoet’ (zoals het ingrediënt in het verhaal staat vermeld) leverde niks op, ‘sterrekruid‘ (uit de verhaaltitel) is de volksnaam voor grootbloemige muur; geen heavy stuff, wel licht giftig. Werd ooit gebruikt als remedie tegen oogaandoeningen.
‘Edelspoor’ is zo gauw niet te vinden. Google stuurt me met een kruidje het riet in, naar Vondel. Die schrijft over Peter Graef, jongkheere van Zuidpolsbroeck:
Een levendige geest, vol heuscheit, zweeft in d’aderen / Van Graef, die ree zoo vroegh, in ‘t opgaen van zyn jeught / Belooft, op ‘t edel spoor van zyn doorluchte vaderen, / Recht uit te draven naer den prys van eer en deught.
Is ‘edelspoor’ een verzinseltje van Bies, misschien met een knipoogje naar zijn achternaam?
Als Casper kokkerelt is plotseling ook sprake van ellekruid. Evenmin te vinden, wel hellekruid – dat klinkt ook lekker gemeen. Gemener dan klaproos (papaver rhoeas), waar het een andere naam voor is. (Zie ook Feuerblume in het Duits en Herbe d’Enfer in het Frans (Hellekruid).
Wat leuk toch, al die namen. (Herinneren jullie je het kezenmolletje nog?)
En nog leuker, eigenlijk wou ik het hier helemaal niet over hebben. Ik heb me laten meeslepen. Want in een ander stukje op diezelfde pagina foetert Bies over het AVI-systeem, dat de laatste jaren zijn schrijversbestaan vergiftigt. Daarover misschien later.
***Hé, Luckerhof en Breeuwsma? Kookboekhandelaars sinds 1776?
* In de ochtendeditie van dit stukje stond ‘1952’, vandaar de reactie van BvE
1957
@B: Oh ja, want ik dacht nog,’57, hé dan is ie 52, jonger dan ik, ik ben van ’53 en word 56 en zo raken die dingen dan door elkaar. Ik zal je snel verjongen. Maarruh… hoe zit het nou met dat edelspoor?
@Marius: Net als de geschiedenis laat ook de natuur zich liegen. Ik heb het recept bewust onuitvoerbaar gemaakt om alle boze pleegouders tegen hun ontevreden pupillen te beschermen. Wie alruin plukt moet zijn oren goed dichtstoppen want de kreet die de wortel slaakt als hij uit de grond wordt getrokken, is dodelijk. Edelspoor is ridderspoor -zwaar giftig- en van sterrevoet en ellekruid verklap ik het niet om bovengenoemde rede.
En nou moet jij nog raden hoe de zoon van Breeuwsma en Luckerhof heet 🙂
@Bies: kijk, daar hebben we wat aan! En gelijk heb je, laat ze hun eigen gif maar bij elkaar scharrelen. Erg ver hoef je er trouwens niet voor van huis, afgaand op deze lijst: http://home.kpn.nl/dverburg/planten.html
Buxus, tulp, blauwe regen…
Leuk fotootje. Zit je daar gif te mengen?
@Guido: Goed gezien!
@Guido: Ja, misschien moet ik oppassen dat er niet te veel gif in het RaDa komt, zie ook http://raarlemsdagklad.web-log.nl/raarlemsdagklad/2008/10/gif-mengen.html
Er heeft mij trouwens ook kritiek bereikt dat de nieuwe foto te zoetjes zou zijn.
@Marius: Geen zorgen, van ruzie met Rob en Faminda is geen sprake. Nóóit. Al lijk ik de schijn tegen te hebben, ik maak zelden ruzie.