De ritseldagen zijn weer aangebroken; en ik verdenk sommige bomen ervan dat ze in deze tijd van het jaar liefst pirouetten zouden draaien om hun herfsttooi te showen aan passerende wandelaars. Dit was de Kloppersingel, vanmiddag.
Niks ten nadele van de inheemse soorten, maar in Zurich (laatste keer dat ik erover begin, Entschuldigung!) hadden wij in een achterafstraatje vlakbij ons hotel een lievelingsboom, waarbij we bij een ommetje graag even treuzelden. Van een opvallende schoonheid. Ik legde zelfs een paar van die waaiervormige blaadjes in een boek om ze thuis te determineren.
Loof- of Naald-? Loof. Samengesteld blad? Neen. Handnervig of veernervig… enzovoort. Vruchteloos gepuzzel voor deze eendagsbotanicus, tot ik eindelijk via een Engelse site beet had. Het was de Ginkgo Biloba!
Niet zomaar een boompie, die ginkgo… ‘Een levend fossiel’! Enige overlevende van een aparte orde, de naaktzadigen – loof noch naaldboom – die tussen 248 miljoen en 65 miljoen jaar geleden van grote betekenis was. Heus, het staat er. Wikipedia wordt er lyrisch van:
‘In Japan wordt de boom als een god vereerd. De ginkgo staat symbool voor onveranderlijkheid, hoop, liefde, toverkracht, tijdloosheid, en een lang leven. Vele kunstenaars zijn geïnspireerd door de Ginkgoboom. Het was de lievelingsboom van Goethe. Hij heeft er enkele honderden opgekweekt en geplant. Ook schreef hij er een sonnet over.’
Ah, een sonnet van twaalf regels, ook al zo apart. Aan de ‘zilveren abrikoos’ worden bovendien talloze geneeskrachtige eigenschappen toegeschreven; het zou een probaat middel zijn tegen ‘etalagebenen’.
En zo valt er nog veel, veel meer te vertellen over deze boom, waarvan in Nederland slechts een handjevol uit de kluiten gewassen exemplaren staat.
Ik zal nog eens een geel blaadje plukken!
.
Dat laatste valt wel mee: in Amsterdam staan er heel wat, als je goed oplet. In de Jan van Eyckstraat en omgeving, in de Vespuccistraat idem dito.
Het ginkgoblad is het symbool van de Nieuwe Ooster Begraafplaats. Dit levende fossiel (zoals de longvis coelacant) heeft menige romantische bespiegeling opgeleverd in de daarvoor bevattelijke ziel.
Na het lezen van ‘bladgoud’ Spookte er steeds iets door mijn hoofd…maar wat? Aha, ik weet het weer: Willemien maakt deze blaadjes in het zilver. En ze zijn te koop: Korte Spaarne!
Sorry: “Blaadjezilver” kwam van mij.
Ha! Ik ben al jaren fan van deze boom, vooral van zijn blad. De ginkgo is inderdaad talrijker dan je denkt. In jullie eigen buurt bijvoorbeeld staat de Gerrit van Heesstraat er vol mee. Als je opschiet kan je nog wat blaadjes scoren.
De bijzondere bladvorm kom je veel tegen in de kunst en in sieraden. Ik heb me er ook door laten inspireren bij het maken van hangers en colliers. In zilver, maar ook in koper, dat je zo mooi herfstachtig kunt patineren.
En ja, ik heb sinds kort een piepklein winkeltje. Open als je aanbelt.
Ja, het is een fascinerende boom! Er staat een heel fraaie in de voortuin van de Egelantier aan de Gasthuisvest. En op de Raamvest (tegenover nr. 5) staat een scharminkel met een al betrekkelijk dikke stam, maar tamelijk zielige takken en blaadjes. Gingko’s groeien nogal traag. Nee, echt zeldzaam zijn ze inderdaad niet. Ook wij hebben al 35 jaar een spichtig, nu ongeveer tien meter hoog exemplaar in de tuin staan. Een stek van eentje uit de Hortus van Leiden.
Over de zeldzaamheid: op de site die ik noemde staat zelfs een lijst met ginkgobomen in Nederland – niet volledig, afgaande op jullie reacties, maar niettemin: http://www.xs4all.nl/~kwanten/more2.htm#Netherlands