Top 20 in mijn hoofd

Het is lijstjestijd; de huisdichteres kreeg een verzoek van de Haagse schrijver Adriaan Bontebal († 2012) om voor zijn sympathieke  weblog een persoonlijke muziek-top 20 samen te stellen. Ze was nummer zoveel in een flinke reeks. En mocht ‘haar meneer’ zich ook geroepen voelen…

De meneer schudde gedecideerd van nee, werd kriegel bij het idee, verzon (hoewel niemand hem erom vroeg) slappe en nog veel slappere uitvluchten en ontdekte toen dat het hem bleef bezighouden. Alleen, om nou te zitten dubben of Chovantsjina van Moessorgski erin moet en zo ja, of zo’n opera dan boven of onder Breakfast in Bed van Dusty Springfield hoort…

Hé, dacht de meneer, ik heb misschien een alternatief. Ik heb buiten of in de supermarkt bijna altijd wel liedjes in mijn hoofd, sommige hinderlijk als straatcolporteurs van De Volkskrant, terwijl andere kwispelend als vriendelijke honden met me meelopen. De trouwste vergezellen me al tientallen jaren, soms afgesleten tot hun pakkende introotje of één obsessief herhaalde tekstflard (vaak maar halfbegrepen, of erger, een privé-variant die afwijkt van de werkelijke woorden). Nog zoiets, ik heb niks meer van of met de Soft Machine, behalve dat ene riedeltje dat ik al voor de 883-ste keer zing.

Het gaat hier dus niet om dwaalgasten als Zomer in Zeeland (en varianten), door de weersomstandigheden opgeroepen nummers (Man in the Fog van de Flying Burrito Brothers) of echo’s van de seizoensgebonden muzak in winkelcentra (het roodgeneusde rendier, enz.). Muziek van vrij recente oorsprong valt per definitie af (pech voor Witness van Niki Jacobs). Over reclameslogans of pesterige leuzen als ‘Het is stil aan de overkant’ hebben we het al helemaal niet, hoewel ook die tussen de ritmische oprispingen van het brein zitten.

Vaak neurie/zing/galm ik tijdens eenzame wandelingen, wat iets verklaart van deze selectie (Der Hirt auf dem Felsen van Schubert bij ‘ein tiefes Tal’, etc.). En wat is het merendeel generatiegebonden! Voor iemand tien jaar jonger of ouder dan ik (geb. 1953) moet dit een bespottelijk lijstje zijn. Ook lees je er de intensiteit van de muziekbeleving in je vormende jaren aan af: van Randy Newman heeft het latere, door mij toch ook bewonderde werk zich niet gehecht. Van groepen als Franz Ferdinand, Arctic Monkeys en The Kooks heb ik weliswaar CD’s in huis, die ik vrolijk meeblèr als ze op staan, maar ze manifesteren zich nooit spontaan.

Wat overbijft is een bont repertoire, zo gefilterd door het onderbewustzijn om niet op te helderen redenen. Of moet je het je andersom voorstellen: een pandemonium van duizenden ooit gehoorde liedjes, die massaal aan hun comeback proberen te werken? Die allemaal permanent op de loer liggen en toeslaan zodra ze hun kans schoon zien? Waarvan dit de voorhoede is, de brutaalste en gehaaidste?

Een gedeelte zou ik graag onteigenen / ‘deleten’ (‘dat zong u drie jaar geleden ook steeds’, betrappen leerlingen me weleens), maar ik weet niet hoe. Nou ja, het is niet anders. Hier komt de lijst. Soms gênant, soms sentimenteel en afgezaagd. Van mij en ondanks mij.

• Thomas Dolby: I Scare Myself (just thinking about you); het enige nummer dat ik van die Dolby ken…
• Soft Machine: Dedicated to you but you weren’t listening (When I was young, the sky was blue / And everyone knew what to do / But now it’s gone, the telly’s here / Mass media, the sewer too)
• Prokofiev: Pianosonate no. 6, Allegretto (Sviatoslav Richter, al hoor je dat er in mijn versie niet aan af)
• Randy Newman: Lonely at the Top (+ ‘So Long Dad’, door het begin – ‘Home again’– na een vakantie even voorspelbaar als de zak vuile was) + Political Science (Let’s drop the big one).
• The Kinks: Mr Pleasant
• The Turtles: Happy Together – solo gezongen bij fijne solo-tochten (wat een schrik als je op Youtube de schildpadhoofden ziet!)
• Lovin’ Spoonful: What a day for a daydream (idem, van die hoofden had ik geen weet in de sixties)
• Schubert: Der Hirt auf dem Felsen (zie boven)
• Mamas and Papas: For the Love of Ivy (jammer, vierstemmig lukt me niet)
• The Clash: Straight to Hell (uitsluitend vanwege It ain’t Coca-Cola it’s rice‘ en nu ik de hele tekst zie, blijkt het een protestsong te zijn… (When it’s Christmas out in Ho Chi Minh City Kiddie say papa papa papa papa papa-san take me home See me got photo photo Photograph of you and Mamma Mamma Mamma-san (…) -say Lemme tell ya ’bout your blood bamboo kid / It ain’t Coca-Cola it’s rice.)
• Lou Reed: Perfect Day (You make me feel someone new, someone good) + Andy’s Chest (Well, you know what happens after dark/
  When rattlesnakes lose their skins and their hearts /And all the missionaries lose their bark) + Make-up (hoewel meer een meeliftertje omdat dan de hele Lou Reed playlist is geactiveerd)
• The Cure: Boys Don’t Cry + Charlotte sometimes + Let’s go to bed (Let me take your hand, I’m shaking like milk)
• The Smiths: (I have just discovered) Some Girls are Bigger than Others (and some girls’ mothers are bigger than other girls’ mothers)
• Sjostakovitsj: From Jewish Folk Poetry, op. 79a, Happiness
• Anton Rosmuller: Catrien + Nooit van de Dom gesprongen + Wat een dag (om nooit te vergeten). Anton is een Utrechtse vriend van ons – het grote publiek heeft hem nooit ontdekt (als vriend en zanger).
• The Bonzo Dog Doo Dah Band: Look at me I’m Wonderful (Parlando: Look at me, I’m wonderful… shooby-dooby-wah… I’m not a bit like you or you… I’m a super showbiz star… mm… You all buy my records, so I’d like to say… Some little old cliché)
• George Brassens: Les Amoureux des bancs publics
• Billie Holiday: You let me down (that’s how I got cynical, you put me on a pinnacle (…) I walked upon a rainbow, I clung onto a star, you had me up in heaven, that’s why I fell so far, etc.)
• Amy Winehouse: Rehab (leuke clip) + You know I’m no good
• Spit Enz: One Step Ahead + History (never repeats)
• Stravinski: Russian Maiden’s Song (voor het eerst gehoord bij een afgrijselijk toneelstuk in de Toneelschuur; de acteurs – tegen wie ik dat niet had gezegd – waren zo vriendelijk de muziek te kopiëren en bij mij in de Morinnesteeg in de bus te doen.
• Brian Ferry: You go to my head (met tenenkrommende video, as ever)