Een paar blogjes geleden ging het hier over ‘demotie‘; Capgemini wilde de salarissen verlagen van duurdere, oudere werknemers wier prestatiecurve / marktwaarde daalde.
Gisteren ontmoette ik mijn eerste echte gedemoveerde. Even oud als ik (59); geen vriend, wel iemand die ik al lang ken en ook waardeer. Werkzaam in een branche waar de crisis zich lelijk doet voelen.
En zo iemand die voor een groot percentage uit werk bestaat. Deze percentages lopen per individu sterk uiteen. Haal het werk eruit en… soms houd je weinig over. Dit is een man die altijd hard gewerkt heeft, daar voldoening en aanzien aan ontleende. Dertig jaar bij dezelfde baas in een overzichtelijke kleine organisatie waar je je verbeeldt dat je iemand bent en iets voorstelt.
Gisteren kwam ik ‘m tegen, op zijn werkplek, en in een oogopslag zag ik al dat er iets aan schortte. Er moesten eerst wat koetjes en kalfjes en ander vee passeren, maar toe fluisterde hij (er waren mensen in de nabijheid) dat hij ‘noodgedwongen’ minder werkte. Wat voor ‘nood’ liet hij in het vage en ik ben ook niet zo’n nieuwsgier dat ik dat er ter plekke zonder verdoving uittrek. Na wat omtrekkende tongbewegingen keerde ik echter op het onderwerp terug. Tijdelijk? Medisch? Psychisch? En toen hoorde ik het woord voor het eerst in het wild:
“Demotie.”
Gedwongen een dag minder werken, voortaan onregelmatige werktijden en de leidingggevende taak was overgedragen aan een jongere collega. De opvolger werd met een knikje aangeduid, hij stond twintig meter van ons vandaan.
De Engelsen hebben een uitdrukking ‘to take the stuffing out of someone’ – letterlijk, de vulling uit een kussen halen, of de houtwol uit een opgezet beest – zo zag het er bij die man ook uit. Uitgehold was ie, leeg. De rest van zijn verhaal (de gekrenktheid, de eenzaamheid, de ontgoocheling) kon ik wel raden, meende ik, maar je vergeet altijd nog een paar vernederingen, zoals de gang naar het UWV, waar ze je mededelen dat je sollicitatieplichtig bent voor die ene dag. Ook al ben je onbemiddelbaar. En of je die formulieren online kunt invullen, dat zou schelen…?
In de discussie rond Capgemini werd geopperd dat ‘demotie’ verteerbaarder zou zijn als er een ander woord voor de ingreep werd bedacht. Ook twee weken geleden al vond ik dat een uiterst naieve gedachte.
En als crisis-foto-P.S.-je deze reclame van de Schalm: