Beduusd…? Gemangeld…? Gesticht…? Moeilijk te beschrijven hoe ik de Toneelschuur verliet na Presentatie van een ongecensureerd moppenboek.
Ik ging er blanco heen, gelokt door een regel in het programmaboekje over ‘dooddoeners’ (daarover eerdaags meer). De zaal bleek maar voor een kwart gevuld en toen de mensen samendromden in afwachting van de kaartcontrole viel van een feestelijke, verwachtingsvolle sfeer niets te bespeuren. Die konden wel een mop gebruiken…
De voorstelling was een lange, compromisloze monoloog, op tamelijk vlakke toon voorgedragen door Rebekka de Wit. Ieder effectbejag werd geschuwd, naar knappe regievondsten was bewust niet gezocht. Enige uitzondering was een projectiescherm dat constant de gelaatsuitdrukkingen toonde van het doelwit van haar pijlen, haar ex-conservatoriumdocent Johan van Assche – hier de verpersoonlijking van de lafheid, berusting en ontgoocheling waarmee veruit de meeste mensen zich neerleggen bij onrecht en wreedheid, hun enige verweer dooddoeners als ‘ach, zo steekt de wereld nu eenmaal in elkaar’ of ‘ja, zo wordt het spelletje helaas niet gespeeld’.
Er werd niet geschmierd, er werd niet behaagd, er werd niet verleid. Een geboren actrice zou ik de dertigjarige De Wit niet noemen. Aanvankelijk zag ze er kwetsbaar uit, zo alleen op een enorm paars vloerkleed. Ze had niets om zich achter te verstoppen behalve haar (zelf geschreven) tekst. Scherp, analytisch, vernuftig opgebouwd, nietsontziend à la Thomas Bernhard. Op adem komen of dekking zoeken was er voor het publiek niet bij. Knap!
In de foyer babbelde ik nog even met Rebekka en uitte mijn bewondering. Ah… ze heeft ook al een roman op haar naam staan. Het was een wat brokkelig gesprekje, maar ergens tussen hak en tak bleek ineens dat ze had opgetreden met de Vorlesebühne, waar de huisdichteres deel uitmaakt van de harde kern.
Een paar lijntjes: De Wit kent (zag ik op Youtube) ook Maud Vanhauwaert, een Vlaamse schrijfster/cabaretière die af en toe ook bij de Vorlesebühne meedoet. Van haar zag ik net een ontwapenend filmpje – een welkome afwisseling in een week waarin investeerders in pepperspray snel rijk worden.
httpv://www.youtube.com/watch?v=3Qxhg8dA0eU
En in het verlengde daarvan: voor Haarlem wat ben je mooi werden stadsgedichten van Sylvia door Willem Rosehoudt bewerkt tot madrigalen en vertolkt door Zangstudio Haarlem. Max Sipkes maakte de tekst zichtbaar:
httpv://youtu.be/hcF1Dneza3Q
Het Moppenboek zonder moppen is volgende week nog te zien in de Brakke Grond, op 13 en 14 januari.