Ga naar de inhoud

Waarvan akte

Zoals wel vaker onderbrak ik in Bloemendaal mijn fietstocht naar huis om bij de Génestetbank te genieten van het uitzicht over het meertje van Caprera en de mooie koeien in het weiland. Ik zat nog nauwelijks of een rijzige man met grijzend zwart haar en een donker, vosachtig gezicht voegde zich bij mij. Even zaten we daar zwijgend, toen knoopte hij een gesprek aan, met niet al te subtiele knopen.

Of ik daar vaker kwam, of de koeien melkkoeien waren. Ik zat er niet op te wachten en mijn antwoorden waren aanvankelijk niet meer dan plichtmatig. Hij sprak zeer dienstbaar Nederlands met een niet direct te lokaliseren buitenlands accent. ‘Wat is een akte?’ vroeg hij op een gegeven moment, wijzend op het bord met historische informatie. 

Ik legde het uit, waarna hij begon over een examen Nederlands dat hij per se wilde doen, waarvoor ze (na een reeks intake-gesprekken) bij Nova en InHolland €150 vroegen. Er volgde een verhaal over strubbelingen met instanties waar hij als Afghaanse vluchteling mee te maken had gehad, zoals de ‘heilige gemeente Haarlem, nee, de schijnheilige gemeente Haarlem’, die hem tien jaar geleden geen cursus had aangeboden omdat hij geestelijk ‘kapot’ was. Er zat hem veel dwars, maar op die kennis van het Nederlands kwam hij steeds terug.

Toen ik een vraag stelde over de ‘contactpersoon’, die hij herhaaldelijk noemde, viste hij uit zijn portefeuille een document met zes rood omkaderde vakken – zijn ‘gebruiksaanwijzing’. Medicijnen, adressen van psychiaters en instellingen voor geestelijke gezondheidszorg en kreten als ‘depersonalisatie’ en ‘derealisatie’. NIET AANRAKEN als hij kwaad of emotioneel is, las ik. Voorlopig deed hij min of meer rustig zijn relaas.

‘Ik ben boer, ik kan niet lezen of schrijven. Maar ik ken vijf talen’ (Farsi, Urdu en Punjabi heb ik onthouden, er was ook nog een kleinere Pakistaanse taal). En Nederlands dus. Het leek een soort erekwestie voor hem om te bewijzen dat hij dat machtig was. Hij wist nog precies waarom hij zo gekrenkt was dat hij nu een diploma wilde, los van de praktische voordelen.

Hij had een keer ernstige buikpijn gehad; als die ooit terugkwam moest hij zich direct onder behandeling laten stellen, had de arts gezegd. Vijf jaar later deed dat geval zich voor, maar hij werd afgepoeierd en van kastjes naar muren gestuurd. Uiteindelijk, na 24 uur soebatten, werd hij door een ambulance naar het ziekenhuis gebracht, waar een verpleegster de eerste opvang deed. Hij deed zo goed en zo kwaad als het ging zijn verhaal, krimpend van de pijn, waarop zij een chirurg belde. En tijdens dat gesprek hoorde hij haar zeggen: ‘Die meneer spreekt geen Nederlands.’

Het was kantje boord geweest, zijn blinde darm stond op knappen, had de chirurg gezegd na de operatie. We praatten nog wat verder en toen zei ik dat ik maar eens op huis aanging, naar moeder de vrouw (in goed Nederlands).

.

IMG_3094

.

Paars P.S. : in de zijbalk kun je je abonneren op het RaDa – je krijgt dan een emailbericht zodra er een nieuw stukje is verschenen.

1 reactie op “Waarvan akte”

  1. “Of de koeien melkkoeien waren”. Je zou inderdaad in eerste instantie kunnen vermoeden dat het praatjes voor de vaak zijn, maar achteraf blijkt dan dat de man boer was. Helaas slijt ie nu zijn dagen als erkend lijder aan posttraumatische stressstoornissen. Of iets in die geest.

    Zou ie echt niet kunnen lezen en schrijven? Kinderen leren ook eerder praten dan lezen, maar als je een taal eenmaal min of meer spreekt, dan zou leren lezen en schrijven toch ook te doen moeten zijn.
    Als ie z’n levensverhaal op zou kunnen schrijven en uitgeven, zou het, nog los van de therapeutische waarde, zo maar een bestseller kunnen worden.

    Bedankt voor dit verhaal over een heel andere realiteit, dan die waarvan wij in dit gezegende land zo vaak last menen te hebben. En dan te bedenken dat er miljoenen van dit soort verhalen zijn, waarover het verenigde Europa nu dreigt te struikelen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *