‘Ruigoord dorp’ heet de halte van bus 382 officieel. We stapten er uit omdat de huisdichteres was uitgenodigd voor het zondagse cultureel programma in het kerkje. Het was alweer een paar jaar geleden dat ik in deze vreemde enclave was geweest. Hoe heette het dorpje van Asterix en Obelix ook weer, vroegen we ons af.
.
.
Kon ik die windturbines vergeten zijn? Er stond er een pal naast de bushalte. Hoog!
.
.
De wieken zwiepten agressiever dan je je vanuit de verte kunt voorstellen, alsof ze alle bezoekers wilden onthoofden of popelden om dat omcirkelde antikapitalistische dorp met een gecoördineerde actie aan te vallen. Hun schaduwen zeisden onophoudelijk door bomen en struikgewas.
.
,
Al wat beweegt zal in beweging blijven
Erop en/of eronder: een keus is er niet
Niets dat beklijft en alles zal verdwijnen
Je leven een vuurwerk… of niet.
Simon Vinkenoog – wie anders? – zoals geciteerd op de kerkmuur. Heeft hij die molens nog meegemaakt? Ook elders in het dorp krijgt de voorbijganger politieke en spirituele boodschappen mee. De kerk staat nog steeds/ een stille overwinnaar in vliegtuiggeraas’. Ja, Schiphol is dichtbij en als je opkijkt zie je een begrenzing van chemische opslagtanks en reusachtige schepen in de haven. Hoe gaan toekomstige archeologen dit duiden? Zullen ze de Ruigoord-bewoners neerzetten als een sekte van olie-aanbidders?
.
.
In veel voortuinen staan pogingen tot kunst en creativiteit, soms intact maar meestal vergaan. En soms weet je het niet.
.
.
Zo ziet Ruigoord eruit vanaf de havendijk, tegen de schemering.
.
.
Al slenterend door de omgeving wist ik niet wat ervan te denken. Hoe gek, wanhopig of idealistisch moet je zijn om daar te wonen? Toen moest het programma nog beginnen. Ik kan er hier geen recht aan doen, maar het was fantastisch! De poëzie, maar vooral Patrick Bakkenes, die na zijn interview over Kantelaars van de Sixties een knop omzette en de teksten voor zijn rekening nam in een sublieme muziekimprovisatie.
Waarna we langs de Westpoortweg weer op de bus naar Sloterdijk stapten. Voordat we de bewoonde wereld bereikten, voerde de route kilometers lang door een donker niemandsland: distributiecentra, opslagloodsen, silo’s, recyclingbedrijven en later kantoordozen. Het voelde als een spookrit. Gekte van een ander soort.
Paars P.S. : in de zijbalk kun je je abonneren op het RaDa – je krijgt dan een emailbericht zodra er een nieuw stukje is verschenen. EN ik zit (in ieder geval de komende maanden) op Facebook
.
.
Hoe gek, wanhopig of idealistisch moet je zijn om daar te wonen? Wonen mag daar ook niet meer. In je atelier werken nog wel.
https://www.ruigoord.nl/uitgebreide-informatie-ateliers/
Die beeltenis in de boom vind ik heel fraai. Is dat door slijtage ontstaan, of bewust zo aangelegd? Kreeg trouwens associaties met de film Sleepy Hollow.
@Rigo: Ja, ik ben geen insider… maar zou het niet zijn als met die vakantieparken die niet permanent bewoond mogen worden?
@ Paul: ja, zoals ik schreef, soms weet je het niet. Maar mooi zeker.
WAT ZIJN DE BELANGRIJKSTE BEPALINGEN UIT DE HUUROVEREENKOMST TUSSEN STICHTING RUIGOORD EN DE GEMEENTE AMSTERDAM?
De gemeente Amsterdam is streng:
De bestemming woonruimte is niet toegestaan volgens het bestemmingsplan Afrikahaven. Een woonfunctie kan niet gecombineerd worden met de ontwikkeling en exploitatie van de Afrika haven en omliggende terreinen. De gemeente stelt de gebouwenen ter beschikking met het doel deze te verhuren als atelierruimte.
Onder bewoning of wonen in deze overeenkomst niet wordt verstaan incidenteel nachtverblijf in verband met bewaking of beveiliging van opstallen en zaken van waarde en/of ondersteunende activiteiten voor artistieke doeleinden in de ateliers of de centrale ruimten
@Rigo: voor het goede begrip, ik ben niet van plan er te gaan wonen, hoor!
Het aardig is wel dat de ‘ontsnappingsclausule’ in de huurovereenkomst aardig in de buurt komt van wat ook voor vakantieparken geldt: tijdelijke bewoning is toegestaan.
Overigens is Ruigoord al sinds de tweede helft van de jaren 2000 geen echt aantrekkelijke woonomgeving meer.
Wie de website Topotijdreis.nl bezoekt, kan zien hoe de zaken zich in de loop van 40 jaar hebben ontwikkeld. Vanaf ongeveer 1980 lag het gehucht in een niemandsland dat gereed werd gemaakt voor havenuitbreiding. Rond 1990 was dat een zandvlakte, met hier en daar wat boompjes. Rond 2000 was de begroeiing verder toegenomen. In de noordwesthoek liggen een paar bosjes. De rest van het terrein wordt weergegeven als grasland. De kaart van 2005 toont nog steeds ditzelfde beeld.
In 2007 was de nieuwe haven er en was het gebied rondom Ruigoord aangeharkt. De S102 loopt nu pal langs het gehucht. Sindsdien was Ruigoord ook per bus bereikbaar, waarschijnlijk. Lang leve de vooruitgang?
Nog eens tien jaar later is de directe omgeving volgebouwd met grote loodsen en olietanks.
De voormalige vrijplaats ligt als een enclave in de industriële woestenij.
Kennelijk heeft de gemeente Amsterdam ervoor gekozen om Ruigoord in deze vorm te laten voortbestaan, veilig ingekapseld in de wetten en regels van de grote mensenwereld.
Een hardloopgedichtje (van mij dus ) waarin Ruigoord uit begin jaren negentig, figureert.
Ik had destijds een duurloop die als keerpunt Ruigoord had.
Vanaf de Gravenstenenbrug ging het langs de bocht in het Spaarne,
De Koepel, het politiebureau aan het Koudenhorn, en dan oostwaarts,
de Oudeweg op, langs het hekwerk van Joh. Enschede, bij de PTT-toren
linksaf. En daar bij die molen ging het rechtsaf het Penningsveer op.
M’n schoenen roffelden over de houten brug, de Liede over.
De Oude Notweg, Vinkebrug, Batterijweg, de hele riedel,
maar het was almaar rechtdoor langs het spoor, met links niks,
en boven m’n hoofd de complete Zwanenburgerbaan.
Bij Halfweg linksaf het bos in. Bij de golfbaan het bos weer uit, waar
buurtjongetjes emmers met golfballen te koop aanboden en dan rechtdoor:
naar het in het groen verscholen gehuchtje, ik dacht: historische grond,
en vertraagde m’n pas langs de gammele bouwsels in de struiken
met exotische namen. Dit was Ruigoord, mijn ijkpunt, mijn tussentijd.
Er was een straat of wat, er klonk een groet, en bij de kerk ging ik linksaf,
het dorp weer uit. Het liep daar iets op, naar de verhoogde Ringdijk.
Het was een verlaten zandweg, met wilgenbosjes, hakhout en
onbenutte weidegrond. Ik vond hier ooit een dode zwaan.
Ik was slechts die wekelijkse passant. Op de kaart was dit gebied nog wit.
De grote ronde naar Spaarndam wachtte dan, en het ronden van
De Mooie Nel. De terugweg, nog meer dan een uur te gaan.
Die passant zou ik niet meer kunnen zijn. Na het bos zou ik nu
gestuit worden door de Westpoort- en de Accraweg. En het woud
van Vopaktanks. En linksaf bij de Sint Gertrudiskerk kon nog wel,
maar dat liep dood. Rechts klotste de Afrikahaven en
daar zag ik de witbestoven kolenbergen aan het water.
Ik loop door de afgelopen tijd. Mijn pas is vertraagd.
De Ringdijk is nu fel verlicht, er draaien windturbines.
Het gehuchtje eindigt waarschijnlijk, hij staat
al klaar, onder een Sitosloods – of onder een stolp.
De weg naar het verleden is afgesneden. Ik keer terug.
@Rigo: In mijn hardloopjaren schreef ik nog niet, maar als ik deed lees krijg ik zin om weer hard te lopen en er (op deze manier) over te schrijven bovendien.
@Marius: ik las een keer een stukje van Tim Krabbe die, ook nostalgisch, een route uit zijn jeugd overnieuw wilde wielrennen. Hij begon voortvarend, stopwatch op scherp, maar halverwege stuitte hij op…. flats, nieuwbouw, einde stukje.
@Rigo: Erg ,ooi! Maar zal toch niet allemaal in de jaren 90 geschreven zijn gezien de witbestoven kolenbergen en Sitosloods?
@Rigo: Erg mooi!
@Tom, ‘die passant zou ik nu niet meer kunnen zijn. Na het bos zou ik nu gestuit worden’..etc.
Het eerste gedeelte beschrijft de route uit 1993, en het tweede, de loodsen, de weg die weg is, de loods, de kolen, als ik er nu langs zou willen.