Beeldenstorm

Er woedt een beeldenstorm door de wereld. Racisten en slavendrijvers van weleer worden alom beklad, onthoofd of van hun sokkel gestoten. Colston, Columbus, William Gladstone, enz. Nou lag de Beeldengids van Haarlem hier toch al binnen handbereik, dus als bavocentrist heb ik direct gekeken wie er mogelijk gevaar lopen.

Vanuit BLM-standpunt zie ik geen kandidaten. De non-figuratieven hebben evenmin veel te duchten- met titels als Compositie van twee halve cirkels, Buizenplastiek, Ziggurat of Veranderbare Kubus kunnen ze je weinig maken.

Dierenactivisten houden zich vooralsnog koest als iconoclast; op termijn voorzie ik wegens dierenverwaarlozing en -mishandeling problemen voor Samson en de leeuw (binnenplaats Mendel-college), Met klimop begroeide stier (Oostenrijklaan) en St. Joris met de Draak (Noordersportpark). De vier Heemskinderen (Delftwijk, Daaf Gelukschool) lijkt me een twijfelgeval, met vier kinderen op één paarderug.

Mijn sterk verouderde Beeldengids (Uitgeverij Thoth, 1995, redactie Corrie Degens, Mabel Hoogendonk) lag hier doordat HD-journalist Richard Stekelenburg onlangs een beeldenwandeling door Haarlem maakte en zijn foto’s op FB zette. Geweldig idee, maar tot mijn ergernis kon ik er maar weinig thuisbrengen. Soms kende ik de maker niet. Of het beeld kwam me vertrouwder voor dan mijn eigen pantoffels, maar waar stond het ook weer? (Mijn pantoffels ben ik trouwens ook vaak kwijt.)

En dan was er dat beeld aan het Prinsen Bolwerk. Zonder plaquette, dus toen een vriend laatst vroeg van wie het was stond ik met mijn mond vol ongepoetste tanden. Ik loop daar nota bene dagelijks langs. En wat stelde het voor? Neerstortende sprinkhaan? Suïcide voor beginners? Te weinig brons? Man zoekt sportschool in coronatijd? Woede in de paskamer? Was ik Arthur Spronken maar?

De gids bracht uitkomst. De beeldhouwer is Wessel Couzijn en het beeld heet ‘Vliegend’. Het werd in 1964 ontworpen als monument voor KLM-directeur Plesman, maar het kon de goedkeuring van de opdrachtgever niet wegdragen. Die constateerde een ‘gebrek aan vliegende voortvarendheid’ (het zal je maar gezegd worden). Eén afgietsel staat in Amsterdam en Haarlem liet in 1967 een tweede maken, met de kanttekening dat Couzijns ‘vormentaal’ voor velen moeilijk te waarderen is.

Ik moet zeggen, ik heb er geen hekel aan. Door de grillige uitsteeksels is het moeilijk te fotograferen. Maar de plek is prachtig en door de wisseling van seizoenen en weersomstandigheden bekijk je het telkens anders.