Vreest niet, dit wordt geen mini-reeks ‘Kleinste … van Nederland’. Met na het kleinste stembureau (woensdag), de kleinste joodse begraafplaats (vandaag) successievelijk het kleinste pierenbadje, de laagste uitkijktoren, de krapste kapel, de kleinste bunker (hoewel, die hebben we hier ook!) en…
Wacht, Wijhe heeft ook de kleinste wereldwinkel ter wereld! Nou ja, vrees niet, het wordt slechts een vierdelige serie en dan basta.
Den Nul is een nietig dorpje tussen Wijhe en Olst. Mocht ik nog eens een minireeks opzetten over dorpen met niksige plaatsnamen, maakt Den Nul een puike kans te worden geselecteerd. Jammer, tot 1960 heette het gewoon Nul (etymologie ‘nol’ = eind van de dijk). Het statusverhogende ‘Den’ kwam er pas later bij. Ik heb deze niet algemeen gekende kennis van de pagina Plaatsengids.nl, die tevens vermeldt dat Den Nul geen eigen postcode heeft, maar werd ondergebracht bij Olst. Zo jammer… Is postcode 0000 OO nog vrij?
Vrijdag wandelden de huisdichteres en ik naar Olst. In Den Nul zagen we een richtingbordje naar de joodse begraafplaats. Nieuwsgierig (dat 0.0% biertje op het terras kon wel even wachten) liepen we een woonwijk in en de begraafplaats voorbij. De zerk voorbij, had ik ook kunnen schrijven. Hij staat daar onopvallend achter een gietijzeren hek en markeert het graf van de weduwe Mariana Zendijk-van Spiegel, op 89-jarige leeftijd overleden op 21 juni 1914.
Het was een curieuze aanblik. De hele begraafplaats past in de modale voortuin. Thuis vond ik de site Dodenakker met uitvoerige informatie over deze door buurtbewoners onderhouden plek. En over de geschiedenis van de familie Zendijk, die vanaf de vroege 19e eeuw een slachterij/vleesfabriek dreef, die tot 1970 bestond. Er blijven raadselen: zo schijnen er in de jaren vijftig nog drie of vier andere grafstenen te hebben gestaan.
Er lagen geen kiezelsteentjes op de zerk, wat ik juist zo’n mooie traditie vind. Of worden die verwijderd door overijverige buurtbewoners? Ik legde er een neer. De tekst op de grafsteen kon ik niet lezen, maar ook daar helpt bovenstaande site. Anders had ik nooit geweten dat T.N.Ts.B.H. achter de naam een afkorting is van Tehije Nisjmato Tseroera Betsror Hechajiem.
‘Moge haar ziel gebonden zijn in de bundel der levenden’.
Au, wat prachtig!