Copulatievlucht

‘Met seks zijn wij mensen geen hoogvliegers, vergeleken met sommige dieren.’ Met deze eerste zin was ik dit stukje alvast begonnen – zoals ik wel vaker een stukje begin met een eerste zin. Ik zou nog wat pruttelen over verzachtende omstandigheden (wij mensen hebben geen speciaal seizoen voor balts of bronst, we moeten ons niet alleen voortplanten maar daarnaast warmtepompen laten installeren en kids naar zwemles brengen) en daarna zou ik behendig terugzwenken naar de libellen die ik gisteren bij mijn tuinvijver zag zwieren – solo of gekoppeld.

Seks in de lucht, leve de copulatievlucht! Bedenk (of hoef ik jullie dit niet in te fluisteren?) zelf een of meer partners (m/v) met wie je op een zwoele namiddag graag naar een gedurfd hoogtepunt zou stijgen, waarna je loom en bevredigd samen op acht vleugels terug kon zweven naar een kroosbed of moskussen om de dag romantisch af te sluiten in hartvorm.

Nou ja, als iedereen zijn fantasietje heeft gehad… Na de eerste zin ging ik te rade bij de Vlinderstichting, voor seksuele voorlichting omtrent libellen (dus de maturatiefase slaan we hier over). Een volwassen libel heet een ‘imago’, weet ik nu. Maar dat liefdesleven was toch een anticlimax, moet ik bekennen. De paring verloopt bepaald niet zachtzinnig: om de ‘tandempositie’ te bereiken sleept het mannetje met zijn ‘achterlijfsaanhangselen’ het vrouwtje met zich mee.

Dan vormen ze dat door mij geïdealiseerde hartje, door libellologen een ‘paringsrad’ of ‘copula’ genoemd. Zitten jullie stevig?

Het vrouwtje brengt haar achterlijfspunt naar de onderkant van het achterlijf van het mannetje, vlak achter het borststuk. Hier bevindt zich namelijk het secundaire geslachtorgaan van het mannetje, waar een spermapakketje ligt opgeslagen. Dit spermapakketje heeft het mannetje zelf overgebracht van het primaire geslachtsorgaan (in de achterlijfspunt), naar het secundaire geslachtsorgaan. Als het paringsrad tot stand is gekomen vindt de uitwisseling van sperma plaats. Echter niet voordat het mannetje het sperma van een eventueel vorig mannetje uit het lichaam van het vrouwtje heeft gehaald, met behulp van een speciaal borstelvormig orgaantje in het secundair geslachtsorgaan.

Soms kan je dingen maar beter niet weten. Of hebben. Bedenk, heren (hier moet ik jullie even pushen) hoe het is om een speciaal borstelvormig orgaantje te hebben waarmee je vóór de daad de sporen van je voorgangers moet wissen. De lust zou mij persoonlijk vergaan.

Maar die libellen ‘knallen’ gewoon (zoals mensen tegenwoordig ook bij het minste of geringste beweren te willen ‘knallen’). Nog iets om bij stil te staan, na de paring leven de imago’s van de meeste soorten nog maar enkele dagen. Gelukkig heb ik de foto’s nog.

P.S. Ik schreef al eens over libellen in Elswout (zie Aquarelleren kun je leren). Met de pantserjuffer!