True pricing

Fair trade coffee? Het begrip is zo ingeburgerd dat niemand behalve de huisdichteres er nog bij stilstaat.

De zeldzame keren dat we ons samen in de AH bevinden én samen door de koffie-allee komen, wijst ze me (alvorens we zo’n pak kopen) op de merkwaardige gedachtegang achter dat label. “Waarom zetten ze op ‘gewone’ koffie niet een enorme plakker met ‘UNFAIR trade’? Of liever nog ‘ONEERLIJKE handel’ of ‘UITBUITKOFFIE’?

Daar heeft ze wel een puntje. De stilzwijgende boodschap lijkt toch te zijn, dat AH in zijn oneindige goedheid en servicegerichtheid de onvermijdelijke miemelaars met een overontwikkeld ethisch besef tegemoetkomt. Als ze zo nodig moeilijk willen doen… En dat het verder business as usual is – het zal ons worst wezen waar in de productieketen het wringt en stinkt. Als we het kunnen slijten, zullen we dat niet laten.

Als gedachte-experiment intrigeert het me, die omkering van labels. Dus niet een pastinaak of winterpeen uit een houten krat met een zoetsappig ‘bio’-keurmerk, maar mais met een dreigend, donkerbruin ‘monocultuur’-vignet of een bos tulpen met ‘extra insecticide’/ ‘diversiteitsverminderend en parkinson-bevorderend’. Bij kalfslappen en plofkippen iets over ‘mishandelde dieren’ of ‘geslacht door afgebeulde Oost-Europeanen die wonen in mensonwaardige krotten’ en ‘maling aan de kleinkinderen’.

Wie per se zo’n schadelijk product wil, uit principiële overwegingen of doodsdrift, moet een toeslag betalen, lijkt me. Introduceer voor veelgebruikers een Malus-kaart in plaats van een Bonus. En verder betaalt iedereen klakkeloos de gewone, redelijke prijs zonder aan z’n kop gezeurd te worden.

Ahum… er is nog een lange weg te gaan. Bij drie filialen van AH to go is een begin gemaakt met true pricing , waarbij de klant de keus krijgt een toeslag te betalen om nadelige effecten te compenseren. Een espresso is dan 6 cent duurder, gewone koffie 8 cent en koffie verkeerd 36 cent (door de koemelk).

True pricing? Als ze de ware prijs tonen, doe het het dan ook goed. Volledige verantwoording! Dan wil ik een uitvoerige specificatie bij mijn oatmeal cookie van €1,55 per stuk. Grondstoffen, bakkersloon, energie, loonkosten (uitgesplitst in nul-contracten, minderjarig personeel, overhead), winstmarge en voorziene dividenduitkeringen. En oh ja, aangerichte schade aan milieu en gebit.