‘De PvdA gaat een ultieme poging wagen om van het servicepunt van Bibliotheek Salland een volwaardige bibliotheek te maken.’ (Stentor 21-6)
Help, die ‘ultieme poging’ doet het klinken of ze een gehucht aan de overzijde van de IJssel willen veroveren en daartoe desnoods bereid zijn Gelderland tot voorbij Apeldoorn onder water te zetten.
Erger vind ik dat ‘servicepunt’, een lelijk woord dat bij mij associaties oproept met een uitgekookte rijwielhersteller die tussen twee fietsknooppunten in dure spoedreparaties verricht voor toeristen: lekke band, afgebroken zadelpen, snelbinder tussen de derailleur. Snelheid, efficiëntie en hoppa, doorfietsen naar de camping.
Terwijl een echte (‘volwaardige’) bibliotheek voor mij bij uitstek een plek is waar je mag dralen en dreutelen. Dagdromen en schuilen. Grasduinen in onvermoede boeken en op je gemak vast een hoofdstukje voorproeven. Waar ze op zolder of in de kelder een reusachtig magazijn hebben met verborgen schatten en curiosa, die op verzoek aangedragen worden door een bibliofiele bibliothecaris.
Gisteren was ik toevallig een uurtje in de grote en grootse bibliotheek van Deventer en bij het weggaan riep ik spontaan ‘ik wil weer gaan studeren!’ Dan doe je iets goed, als bibliotheek.
Zo’n imposant gebouw zit er voor Wijhe niet in, zo realistisch ben ik ook wel weer. Ik wandel hier de bieb weleens binnen in het kielzog van mijn vrouw, die lid is. Ze draaien voornamelijk dankzij een tiental vrijwilligers en de sfeer is er gemoedelijk. ‘Leven & liefde’ staat er boven veel kasten en ‘Moord & doodslag’ is ook in trek (of misschien heet het ‘spanning’?). Vriendelijk gezegd: het is geen bibliotheek waarin ik zelf onderduik en uren kan ‘verdwijnen’.
Wat mij stoort in de discussie zoals ik die meekrijg uit de krant is dat over het boek overwegend wordt gesproken in termen van opbrengst en nut. Je dient boeken toe aan laaggeletterden en dan worden ze iets hogergeletterd. Voor menig politicus is een boek iets in het rijtje aambeienzalf, laxeermiddel en Rennies.
Meevaller: Salland scoort hoog qua laaggeletterdheid (landelijk 12%, hier 17%) en daardoor zou de gemeente eenmalig aanspraak kunnen maken op een subsidiebedrag van €200.000, Genoeg om de bibliotheek, die toch moet verhuizen, een steviger basis te geven. De PvdA roept ‘doen!’ ‘DOEN!!!’ Andere raadsleden (hooggeletterd en laaggeletterd, hooggecijferd en laaggecijferd) denken vooral aan de kosten na die tijd. Ronnie Niemeijer van Gemeentebelangen komt uit op €70.000 per bewoner per jaar en vindt dat veel te veel. Nee wacht, dat is het totaalbedrag. Per bewoner is het zo duur als 1x koffie met appeltaart op het terras.
Ik wou vanochtend even langs de bieb om me bij te laten praten, maar die gingen pas een kwartier later open. Dan maar door naar het servicepunt van de onvolprezen Historische Vereniging, waar een van de ingeroosterde vrijwilligers prompt een themanummer uit 1997 opduikelde over het bibliotheekwezen in Wijhe sinds het begin van de jaartelling.
‘Lezen is voor de geest, wat gymnastiek is voor het lichaam’ begint het – een citaat van Sir Richard Steels (1672-1729) waarmee met name onze PartijvdSport bij het raadsdebat goede sier zou kunnen maken. Een bibliotheek is een veel recentere verworvenheid dan ik besefte: tot na de oorlog bleef het platteland van Overijssel verstoken van bibliotheken en leeszalen. Pas in 1948-49 kwamen er provinciale uitleenposten met een collectie boeken (noem het servicepunten).
Voor die tijd was er al wel het servicepunt van Cees Blom, die vanaf 1938 in zijn winkel lampen en fietsen verkocht, maar zich gaandeweg meer toelegde op de inkoop en uitleen van boeken. In plaats van stickers met revolvers en hartjes duidde hij het genre aan door de omtrek van een kwartje op te vullen met een kleur (bruin = bakvis-lit, rood = romantiek, groen = streekroman, etc.).
Maandag is in het gemeentehuis de inspreekavond. De heersende laaggeletterdheid zal daar beslist aan de orde komen. Moet ik gaan? Ik vraag me af of ze naar me zouden luisteren, de partijen die tegen een volwaardige bibliotheek zijn. De voorstanders van een onvolwaardige bibliotheek dus. Die diep in hun hart een bibliotheek eigenlijk onzin vinden en er nooit komen. En dat ik dan in een vlammend betoog opkwam voor de potentiële hooggeletterden en op hoge toon een echte bibliotheek eiste. Doe eens gek, een met een volle poëziekast.
Mooi stukje, Marius.
Ik deel je enthousiasme over onze mooie bibliotheek in Deventer.
Ik ben lang werkzaam geweest in de boekhandel en betreur ‘t zeer dat het boek aan belang veel verloren heeft. Ik lees nog steeds boeken…en ben een beetje raar.
Zalig hij of zij die leest
Die kan reizen in de geest
Onze boord bibliotheek van het Spaarneveer is verrassend genoeg buitengewoon populair. Afgelopen zondag, Haase, Wierenga, en enkele boeken van vriendin Helga met Russische literatuur en poëzie, alle binnen 6 uur weg. Gisteren vlak bij de Tempelierstraat 3 dozen met boeken voor de deur van verhuizing, twee nieuwsgierige boekenwurmen waren niet weg te slaan. De klassieke bibliotheek heeft er volgens mij een geduchte concurrent bij.
Hier word ik weer vrolijk van, ondanks de treurigheid van de discussie in de gemeenteraad.
Hoewel het mij streelt dat ‘mijn pvda’ zich inspant voor boeken dacht ik direct; hebben ze daar niets anders te doen? Moet alles maar kunnen? Een volwaardige Bieb in Whije? Het moet niet gekker worden! Een steunpunt moet toch voldoende zijn en natuurlijk een winkeltje waar je de Libelle, een streekromannetje en een postzegel kopen kan. ‘t Zou mooi zijn als het steunpunt Pinkeltje, Arendsoog en Hollands Glorie heeft, maar voor echte boeken ga je naar de stad! Waanders in Zwolle en de Bieb in Deventer! Wat een luxe! Zelf bracht ik 30 seconden door in de ‘volwaardige’ Bieb hier in Badhoevedorp. Genoeg om het dorpse karakter te ontvluchten. Nee, heerlijk op de fiets naar Haarlem, daarna een broodje op de Botermarkt (koffie met appeltaart doe je in een dorp; ieder zijn eigen sfeer!) en even door naar Overveen voor eitjes van de amateur kippenhouder. Mocht het slecht weer zijn; de 356 stopt zo ongeveer voor de deur van de Bieb en dan skip ik de eitjes. Bereikbaarheid? Als moeders toch naar de stad gaat voor schoenen dan kan ze gelijk met het grut naar de Bieb! Maar andersom mag natuurlijk ook. Als ik in de redactie van Dagklad zou zitten zou ik de plaatselijke pvda-vertegenwoordiger op het terras in Whije uitnodigen voor koffie met en voorstellen die 70.000 te gaan besteden aan (school)boeken in Afrika (Tanzania, Kaapstad oid). Een volwaardige Bieb in Whije; luie donders!
Mooie analyse Marius.
Wijhe verdient een bibliotheek, ook al noemen we dat “ondersteunende afdeling of zo”.
Maar wat heer Cees vervolgens schrijft is PVDA-onwaardig.
Wat een arrogantie. Neem politiek gezien een andere partij Cees.
@ Wim: Cees heeft een hart van goud, daar sta ik voor in!
Hart van goud
Zoals die pientere Ter Horst