Het aftellen is begonnen en met zo’n 48 uur te gaan tot het traditionele kerstdiner duldt een aantal ethische en praktische vragen geen uitstel meer. Ik noem hier slechts ‘zetten we meeuw op het menu?’ of ‘draag ik een kogelwerend vest onder mijn gilet of galajurk?’
Bij onderstaande adviezen gaan wij uit van een normaal, modaal, gepolariseerd Nederlands familiegezelschap, bestaande uit 1) een pipse, aangeslagen, linksige tot woke minderheid, 2) een grootmoeder die het tijdens de laatste haar gegunde jaren vooral gezellig wil houden en 3) de sinds de verkiezingen luidruchtige en triomfalistische rechtervleugel, aangevoerd door Ome Henk.
Als gastheer dien je je vooraf terdege rekening te geven van de uitgangspunten. Is het diner pas geslaagd te noemen als iedereen elkaar na het grand dessert snikkend van eensgezindheid in de armen valt en de hele familie als een brede coalitie de stille, heilige nacht in trekt? Of is dat (wel zo realistisch!) te hoog gegrepen en mag je al blij zijn als de ME niet hoeft in te grijpen voordat het hoofdgerecht uit de oven komt?
Besef bovenal dat we in explosieve tijden leven en dat ogenschijnlijk onschuldige keuzes de vlam in de pan kunnen doen slaan. Een rondslingerende geruite theedoek kan al als een statement over het Midden Oosten worden opgevat. Of neem die meeuw. Dat is een recept voor twee- of driedracht. Niet alleen jaag je het voltallige vega-smaldeel tegen je in het harnas, maar het is ook nog eens een beschermde diersoort, plus het symbool van de PVV. Zelfs grootmoeder krijg je tegen je. Meeuw is immers niet te vreten.
Bij wijze van compromis onbespoten linksdraaiende broccoli combineren met een plofkalkoen zo groot als een ouderwetse VVD-er? Helaas is dat geen garantie voor harmonie. Lag het maar zo eenvoudig! In sommige families zou het misschien het best werken als iedereen zijn zelf gekookte eten en zijn eigen couvert meeneemt. Kies hoe dan ook voor een neutraal wit tafellaken, eventueel te gebruiken als witte vlag in noodsituaties.
Een andere splijtzwam is de beschikbare spreektijd / zendtijd. Zorg dat niemand van de aanwezigen het gesprek monopoliseert. Zet behalve een peper- en zoutstelletje een zandloper op tafel en vergun iedereen tijdens de eerste spreekronde vijf minuten voor een kerstoverweging / woedende tirade / zeepkisttoespraak.
Richt een afkoelingsruimte / vrijwillige isoleercel in (bijv. een Dixi in de tuin).
Bereid voor Ome Henk en andere radicale elementen (links of rechts) een speciale amuse die de stembanden aantast. Suggestie: een mini-pasteitje gevuld met sambal oelek, sambal brandal, rauwe gember, gepureerde piri piri en wasabi extra extra forte. Achter de hand houden en serveren zodra een bepaald geluidsvolume wordt overschreden.
Zorg voor een goed gesorteerde drankvoorraad, met wijn (rood, wit, biologisch, mousserend, dessertwijn), speciaalbier en likeur. Verstop al die drank op een geheime, met grendels, springstofladingen en geheime codes ontoegankelijk gemaakte bergruimte. U weet wel waarom. Al die drank is exclusief voor uzelf, wanneer alle gasten zijn opgekrast.
doet me denken aan de keer dat we ‘de gang’ in de studentenflat wilden afleren om altijd maar op het laatste nippertje mee te eten: con carne met een drievoudige portie CHILI!! Al na de eerste hap werd het klam om de haarwortels…
Wij zijn al aan het aftellen (ik heb een Poolse vrouw):
“24 december – Kerstavond is de meest plechtige en voor vele meest ontroerende dag van het jaar in de Poolse traditie. Het hoogtepunt is het diner met de familie op Kerstavond. Die dag heerst er in elk huis een uitzonderlijke en warme sfeer. Gezinnen verzamelen zich rond een mooie gedekte tafel, delen “opłatek” (een dunne wafel van ongezuurd brood dat gezegend werd door een priester) en delen wensen uit. Op Kerstavond worden er alleen maar gerechten zonder vlees bereid. Traditioneel zijn het er twaalf, waaronder de borscht (bietensoep) met pierogi, niet mag ontbreken. De pierogi is gevuld is met paddenstoelen, of er wordt nog een paddenstoelensoep geserveerd. Gebakken karper heeft traditioneel ook een plaats op de Kersttafel. Zuurkool met erwten en paddenstoelen is ook een grote klassieker. Als dessert worden er maanzaadnoedels en allerhande gebak opgediend. Er wordt ook een “compote” van gedroogd fruit gedronken. Op deze avond worden ook cadeautjes uitgedeeld.” Gekopieerd van een website maar klopt aardig. Ik kan nog toevoegen: geen alcohol tijdens het kerstdiner, ben je met zijn tienen dan dek je voor elf – er kan een ongenode gast komen, na het diner naar de kerk. Oja, karper is niet lekker en heeft veel graten. Pas op 24 december wordt de kerstboom neergezet en opgetuigd.
@Joop: ik las ooit over n wraakzuchtig iemand die meeuwen brood met sambal voerde.
@Adrie: En niet over de PIS-partij beginnen, is dat ook een regel?
Het is, op latere leeftijd dan, vroeger vond ik het maar niets, om met Kerst jarig te zijn. Heb je dan je huis vol met familie/vrienden, dan is men op je verjaardag, en niet aan een misschien beladen kerstdis, en dan is de sfeer wat feestelijker. (Maar het is geen aanrader om je kind met Kerst te baren).