Een beetje bipolair mag ik mijzelf wel noemen door het aanhoudende hoogwater. Enerzijds is er het sensatiebeluste, verwonderde kind in mij dat zich vergaapt aan de onafzienbare, stuwende watermassa’s die de dijken het liefst op zouden peuzelen teneinde verderop wat onschuldige dorpjes op te schrokken.
‘Kijk, er liggen al zandzakken klaar bij de dijk!’ roept dat kind opgetogen.
En daarnaast is er een ietwat zorgelijk personage van mijn eigen leeftijd, nieuwkomer in het IJssel-gebied – nog net niet ongerust genoeg om de verzekeringspolis er bij te zoeken. Wel studeert hij op de gegevens van de waterschappen en probeert zich iets voor te stellen bij ‘100 kubieke meter per seconde’, de instroom bij Zutphen via de Berkel. Of bij 16.000 kubieke meter per seconde, de kritieke grens voor de Rijn bij Lobith; in dat geval zetten ze hier in de buurt als noodmaatregel de 8 km lange hoogwatergeul tussen Veessen en Wapenveld open. Zo ver is het nog lang niet, momenteel is de Rijn een pisstraaltje van 7500 m³/s.
In de Stentor staat vandaag een goede column van Özcan Akyol, zelf opgegroeid in Deventer, waar het waterpeil boven de rand van de kademuur dreigt te stijgen. Hij had zijn kinderen meegenomen naar de IJssel-oever en eer hij er erg in had, had hij ze een ‘remember ’95‘-verhaal verteld. En de dagen daarna ontmoette hij anderen die eveneens de wateroverlast van nu bagatelliseerden door over vroeger te beginnen. Niet doen, waarschuwt Eus, gun die kinderen hun fascinatie en spanning. Zelfs al ben je zo iemand die denkt dat vroeger alles beter was, zelfs de overstromingen.
In dit verband: ik ben halverwege een heerlijk, tot nadenken stemmend boek van de Bulgaarse schrijver Georgi Gospodinov, Schuilplaats voor andere tijden. Het begint met een Alzheimer-kliniek die interieurs uit de jaren vijftig en zestig nabootst, om het geheugen van patiënten wakker te kietelen.
De roman neemt een vreemde wending: het verleden blijkt (ook bij niet-patiënten!) dermate populair dat het op steeds grotere schaal en steeds nauwkeuriger wordt nagebouwd / gerestaureerd. Tot hele wijken en steden toe. Leve de nostalgie! Oude klederdrachten worden opnieuw ingevoerd, retro-auto’s rijden rond, Europeanen willen massaal vluchten uit het akelige heden. Landen houden referenda over hun geliefdste tijdvak.
Ik ben pas op de helft, het loopt vast niet goed af, schat ik zo in. Maar ik wil toe naar een scène waarin aan de rondleidster van een ‘museum van het verleden’ wordt gevraagd wat haar favoriete decennium zou zijn als ze mocht kiezen. Het antwoord is iets als ‘ieder decennium waarin ik twaalf kon zijn.’
Ik weet niet of twaalf de juiste leeftijd is (acht of achttien kunnen ook) maar los daarvan vind ik het een intrigerend antwoord. En een leuke vraag voor oudjaar. Welke 31 december herinner je je het best? En welke 31 december zou je het liefst nog eens mee willen maken?
Het Beste Oudjaar, niet zo moeilijk;
Op 1: 11x Wim Kan (’54-’66)
Op2: 2015, Herman Finkers
Op3: 2016, Claudia de Breij
Dieptepunt was 2018 met Marc-Marie H
Het beste oudejaar is die van 2023 waar ik de rest van mijn leven zeer tevreden op terug kan kijken maar nu nog even naar toe leef, een leesweek na kerst zonder vuurwerk maar met oudennieuw aan de Costa Blanca en spoileralert, ik ben er al. Frontaal zeezicht, ook dat nog. Geen rotjochies met rotjes en e-bikes te bekennen en hun te rijke ouders met teveel energie en geld voor legaal danwel illegaal vuurwerk zijn er ook al niet, al die ellende blijft me dit jaar bespaard in de verder best wel leuke Kleverparkbuurt in Haarlem.
De beste herinnering aan oudjaar? 1978! Stervenskoud en met lichte neerslag was het buiten een ijsbaan. Ik vierde het in Amsterdam, niemand kon naar huis.
PS. Ik hoorde op het journaal dat de vraag naar dompelpompen en waterstofzuigers zo groot is dat geen van beide meer te verkrijgen is. Ter gerusstelling kan ik je, wanneer de nood aan de man is, beide leveren uiteraard op voorwaarde dat het spoor tussen Haarlem en Wijhe niet onder water staat.
Die houden we er in, Marius…. Toevallig vergelijkbare vragen over de “Kerst” gesteld aan de Kerstdis…. zeer verrassend en onderhoudend…. En voor “straks”, een “droge” jaarwisseling gewenst.
Marius, dat het water in de IJssel (niet te verwarren met de Hollandse IJssel in Zuid-Holland) al weken stijgende is, is geen sensationeel nieuws. Maar dat er zichtbaar grote zakken met cocaïne daar aanspoelen, geen hond die er over rept. En dan ook nog vandaag 2100 kilo vuurwerk aangetroffen in Wijhe. Volgens mij hou jij iets achter!
Leuk idee, het oudjaar waaraan je de beste herinneringen hebt! Ik neig inderdaad ook naar 1978, toen ik op weg naar college een buurman moest verlossen van de lantarenpaal waaraan hij zich wanhopig vastklampte omdat de straat zó glad was dat hij niet verder durfde. Toen ik uiteindelijk bij de collegezaal (Achter de Dom in Utrecht) aankwam bleek ik zo ongeveer de enige student te zijn die het gered had, dan wel het erop gewaagd had. Dat college ging dus niet door.
Een ander oudjaar was meer in de sfeer van gezelligheid: toen we tot drie of vier uur een bordspel aan het spelen waren en ons nauwelijks hadden laten storen door het gedoe rond 12 uur. Maar … welk spel was dat? Kolonisten bestond nog niet … Monopoly was passé, het was iets dat aan Stratego voor een grote groep deed denken. Iets met legers inzetten en dobbelen … de wereld veroveren of een bepaald werelddeel … Kijk, 2023 is het jaar dat ik vergeten ben wat de naam is van het spel dat zo leuk was om tot diep in het nieuwe jaar te spelen!
En ten slotte (beter vroeg dan nooit!) Gelukkig Nieuwjaar!
Wat een leuke reacties, iedereen! Morgen geen ijzel in ieder geval. Fijne jaarwisseling!