Ga naar de inhoud

Onwijsgeer

Ietsie Pietsie

Gastbijdrage Onwijsgeer De huishoudster van de filosoof Arthur Schopenhauer heeft deze ooit betrapt toen hij bij hoge uitzondering eens glimlachend voor zich uit zat te staren. “Is er iets los, Herr Professor?”, vroeg de goede vrouw. Hij antwoordde: “Luister Anna, ik weet slechts iets zeker, namelijk dat er geen rimpeling is op mijn oceaan van welbehagen.”. “Dat geloof ik ja niet, ik weet zeker dat da iets is.” Daar had… Lees verder »Ietsie Pietsie

Gastlog

Mensen verwonderen zich over de raadselen des levens****. De geboorte, de dood, het dna, de schoonheid van de bloem, de liefde, de onpeilbare diepten van het universum. Waarom? Waartoe? Misschien dat er nog een paar zaken zijn waarover men zich mag verwonderen van de commissie die daarover gaat, zaken waarop men het antwoord schuldig moet blijven. Maar je zou je af kunnen vragen: waarom dergelijke categorieën? Waarom zou je je… Lees verder »Gastlog

A la recherche

‘De kip staat op tafel onder de os op het dak’ Afzonderlijke woordbetekenissen bestaan bij conventie, staan in woordenboeken of zijn aangeleerd. De betekenis van de grammaticaal correcte verzameling in mijn openingszin wordt pas helemaal duidelijk als ik concreter word. Hoewel de betekenis begint te dagen, moet hij nog iets meer een echte toepassing lijken, want u weet nu nog niet wat ik bedoel. Gaat het over een Chagall-inspiratie of… Lees verder »A la recherche

Scheer je weg

William Ockham was een 14e eeuwse monnik die bekend is geworden door zijn scheermes; niet zozeer een Gillette maar een wetenschapsfilosofische benadering die erop neerkomt dat van alle verklaringen die er voor een gegeven fenomeen kunnen worden bedacht, de eenvoudigste de juiste is. Alle overbodige aannames moeten worden weggeschoren. Nu valt daar op af te dingen; logisch gezien is dat niet noodzakelijk, maar het blijkt wel lekker praktisch. Zo was… Lees verder »Scheer je weg

Freud, Odysseus en de Schone Kunsten

De primaire driftbevrediging die voor ons mensen het leven enigszins draaglijk maakt, wordt stelselmatig in de wielen gereden door de harde realiteit van alledag. Als je al in de verkering geraakt, kun je niet de godganse dag met je geliefde het bed delen; je moet ook wel eens naar kantoor. De libidineuze drift is continu en alomtegenwoordig, maar het is in het dagelijks verkeer geenszins zeker dat die ook bevredigd… Lees verder »Freud, Odysseus en de Schone Kunsten

Uitdrukinktvis

Ik weet niet hoe het met u is, maar ik ben dol op idiote kettingwoorden. Het gaat hier om uitdrukken en inktvis. Omdat u een elektronisch documentje leest, laat ik de drukinkt buiten beschouwing. De sepia-inktvis heeft een huid met pigmentzakjes die het mogelijk maken zeer snel verschillende kleuren, wisselend in fraaie golfbewegingen, op zijn huid te tonen afhankelijkvan zijn gemoedsstemming jegens soortgenoten, prooien etc. Vandaar dat uitdrukken en het is naast… Lees verder »Uitdrukinktvis

L’histoire ne se répète pas

“Picasso maakte geschiedenis met zijn Guernica”. We bedoelen daarmee dat hij een belangrijk feit aan de geschiedenis heeft toegevoegd, implicerend dat mindere goden dat niet doen. Op de keper beschouwd is zo’n staande uitdrukking nogal vreemd, want iedereen maakt geschiedenis.   Geschiedenis heeft de vreemde eigenschap zich voor te doen als iets wat er gewoon is. Iets dat door ons moet worden ontdekt door opvoeding, opleiding, kennisname van ons  culturele… Lees verder »L’histoire ne se répète pas

Het dunkt in mij

“Bijna alles is betwijfelbaar, maar er zijn dingen die ik zeker weet!” “Wat zoal?” “Nou, ik weet zeker dat dit mijn hand is”. “Weet je zeker dat je dat weten van jou hier goed toepast?” “Hoezo?” “Nou weten hoort bij twijfel, maar hier is het godsonmogelijk om te twijfelen.” “Dus weet ik het zeker!”. “Nee je gebruikt hier weten verkeerd!”. Taal is een collectief instrument; iedereen kan waarnemen hoe u taal… Lees verder »Het dunkt in mij

De regels van het taalspel

“Gedachten heb je en als je die aan iemand wil meedelen, ‘vertaal’ je ze simpelweg. De ander vertaalt het gehoorde terug en voilà; zij heeft jouw gedachten begrepen”. In zo’n mentalistische voorstelling van zaken, die vanaf Locke tot vandaag (Fodor, Chomsky) opgeld doet, is ieder afzonderlijk mens gevuld met een natuurlijke denktaal, met ideeën of een aangeboren grammatica-machientje. Wat zinneprikkeling, beetje conceptueel denken en hup, je brengt je gedachten letterlijk… Lees verder »De regels van het taalspel

Apollo en Dionysos

Nietzsche stelt twee bronnen waartoe artistieke inspiratie herleidbaar is: de apollinische droom en de dionysische roes. In de voorsokratische mythe wordt Apollo vaak geassocieerd met kunst, schoonheid en harmonie,terwijl de duistere Dionysos woeste vitaliteit, chaos, dronkenschap en liederlijkheid symboliseert.** Nietzsche’s originele kritiek bestaat hieruit dat hij deze polariteit over een tijdsspanne van 2500 jaar cultuurhistorisch interpreteert. Zijn vraag is waarom in onze maatschappij Dionysos zozeer is geketend ten gunste van… Lees verder »Apollo en Dionysos